ΤΑ ΕΛΛΗΝΟΠΟΥΛΑ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΕΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΣΤΟ… ΚΑΘΙΣΙΟ!

Tο πόσο σημαντική είναι η σωματική άσκηση για μικρούς και μεγάλους το γνωρίζουμε εδώ και τουλάχιστον 6.000 χρόνια!…Όταν πρώτοι οι αρχαίοι Έλληνες δίδαξαν «νους υγιής εν σώματι υγιεί». Μόνον που, τότε, δεν υπήρχαν τηλεοράσεις και Ίντερνετ, τσιμεντένια εμπόδια, στενόδρομοι και απρόσεκτοι οδηγοί!…Αντίθετα, στις μέρες μας, μαζί με το περίσσευμα του τεχνολογικού πολιτισμού, περισσεύουν στους ενήλικες και οι παθήσεις που προκαλούνται από την καθιστική ζωή, όπως καρδιά, διαβήτης, οστεοπόρωση κ.ά. Ενώ, ως προς τα παιδιά και τους νέους, πέρα από το γεγονός ότι συχνά και ο «νους» δεν είναι «υγιής», μία από τις βασικές επιπτώσεις της έλλειψης άθλησης έχει να κάνει με τα πλεονάζοντα κιλά, που υπονομεύουν όλη τη μετέπειτα ζωή τους.

Ιδιαίτερα τα ελληνόπουλα ανήκουν τα τελευταία χρόνια στην κατηγορία των πιο παχύσαρκων παιδιών του κόσμου. Πρόσφατη μελέτη, μάλιστα, κατέδειξε ότι 1 στα 4, ηλικίας 3 έως 18 χρόνων, είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο!

Την εξαιρετική σημασία της καθημερινής σωματικής δραστηριότητας για κάθε ηλικία επισήμανε με σύστασή του και το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ, τονίζοντας πως ειδικά τα παιδιά και οι έφηβοι πρέπει να ασκούνται τουλάχιστον 60 λεπτά την ημέρα, όλες ή έστω τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας. Ανάλογα είναι και τα συμπεράσματα της ευρωπαϊκής επιστημονικής κοινότητας, γι’ αυτό άλλωστε και στα περισσότερα κράτη της Ευρώπης διατίθενται ελεύθερα για την άθληση όλης της οικογένειας, ακόμη και οι σχολικές αυλές! Κι όμως: Στη χώρα που δίδαξε το ιδεώδες του αθλητισμού, τέτοιες πρωτοβουλίες μοιάζουν απίθανες. Γι’ αυτό παχαίνει το σώμα μαζί με το νου! Ενώ τα ελληνόπουλα, όπως κατέδειξε πρωτότυπη πανελλήνια έρευνα, κάνουν πανευρωπαϊκό πρωταθλητισμό. Αλλά… στο καθισιό!…

Η καθιστική ζωή, εκτός από το γεγονός ότι δεν «καίει» θερμίδες, συνήθως συνοδεύεται και από κατανάλωση φαγητού. Με αποτέλεσμα τα Ελληνόπουλα, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου Αθηνών, να εξελίχθηκαν τα τελευταία χρόνια και σε παχύτερα παιδιά στον κόσμο, ξεπερνώντας ακόμη και τα Αμερικανάκια!.. Ιδιαίτερα ανήσυχοι οι Έλληνες επιστήμονες προειδοποιούν για ένα μέλλον «πρόωρα γερασμένο», ξέχειλο από παθήσεις και «υπέρβαρο» από σχετικά προβλήματα. Ή αλλιώς για γενιές άρρωστων νέων και δυσβάσταχτες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις. Αυτά όμως είναι τα κακά νέα. Τα καλά «λένε» ότι οι παροχές εκ μέρους της πολιτείας για πρόληψη και καταπολέμηση της παιδικής παχυσαρκίας έχουν βελτιωθεί. Ειδικότερα, αποφασίστηκε να καταγράφεται το βάρος του παιδιού στο βιβλιάριο υγείας του, πράγμα που υποχρεώνει τους παιδίατρους να το ζυγίζουν και να κάνουν επισημάνσεις στους γονείς.

Παράλληλα, μαζί με τα Ενδοκρινολογικά Τμήματα των Παιδιατρικών Νοσοκομείων, δημιουργήθηκε και Τμήμα Παιδικής Παχυσαρκίας στο «Αγία Σοφία», καθώς και Τμήμα Εφηβιατρικής, το οποίο αντιμετωπίζει και την εφηβική παχυσαρκία. Τρόποι και λύσεις, λοιπόν, υπάρχουν. Εκείνο που λείπει είναι η σωστή ενημέρωση, ώστε να συνειδητοποιήσουμε όλοι μας ότι
το πάχος είναι μία πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αντιμετωπίζουμε… με ελαφρότητα. Κι ακριβώς γι’ αυτό η διατροφολόγος, εκπαιδευτικός και διευθύντρια των Κέντρων Μεσογειακής Δίαιτας Ειρήνη Μαραζιώτη παρέχει μερικές χρήσιμες συμβουλές:

«Η παχυσαρκία», λέει, «είναι μία καταστροφική πάθηση και σύμφωνα με επιστημονική μελέτη τρία στα πέντε Ελληνόπουλα διατρέφονται λάθος. Παράλληλα, σε έρευνα της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, επισημαίνεται ότι από αυτή την αιτία τα παιδιά μας γίνονται υπερτασικά στα 20 τους χρόνια».

Τι πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς

*Ένα παιδί θεωρείται παχύσαρκο όταν έχει βάρος 10% πάνω από το κανονικό. Από αυτό, δηλαδή, που καθορίζουν ως κανονικό ανά ηλικία οι παιδίατροι.

Σε τέτοια περίπτωση, όμως, πρέπει ν’ αλλάξουν αμέσως οι διατροφικές του συνήθειες, ακόμη κι αν βρίσκεται στους πρώτους μήνες της ζωής του.

Με προσοχή βέβαια, διότι μέχρι τα 11 του χρόνια δεν επιτρέπεται να χάνει περισσότερο από 1,5 κιλό το μήνα.

*Όταν ο ένας από τους δύο γονείς είναι παχύσαρκος υπάρχουν κατά 40% πιθανότητες να γίνει και το παιδί παχύσαρκο. Αν είναι και οι δύο γονείς, οι πιθανότητες διπλασιάζονται.
*Η μητέρα οφείλει να ακολουθεί τις οδηγίες του παιδιάτρου και να μην αφήνει παππούδες-γιαγιάδες να ασχολούνται με την τροφή του μωρού.
*Η οικογένεια πρέπει να ελέγχει τις συνήθειές της, γιατί τα μικρά αντιγράφουν τους μεγάλους.
*Η άθληση είναι σωτήρια.
*Προσοχή στις διαφημίσεις με σνακ. Αποτελούν τη μεγάλη αιτία του κακού.

Στο σχολείο

*Όταν αρχίζει το σχολείο το παιδί να μην αγοράζει φαγητό από το κυλικείο, αλλά να παίρνει σπιτικό κολατσιό. Τα γλυκά μπορούν να αντικατασταθούν με παστέλι, φρούτα, ανάλατους ξηρούς καρπούς και τα αναψυκτικά με φυσικούς χυμούς.
Παράλληλα, μπορεί να καθιερωθεί το οργανωμένο φαγητό, τουλάχιστον ως προς το ένα γεύμα.
*Αν παρ’ όλα αυτά το παιδί παχαίνει, οι γονείς πρέπει να απευθυνθούν στον παιδίατρο και να κάνουν κύκλο βιοχημικών εξετάσεων και να συμβουλευτούν ειδικό.
*Στη διάρκεια της δίαιτας του παιδιού, όπως και σε κάθε δίαιτα, πρέπει να αυξάνεται και όχι να μειώνεται ο μυϊκός ιστός και βέβαια να προσέξουμε ώστε το μικρό να μην επανέλθει κατόπιν στις παλιές του συνήθειες.

Tα συμπεράσματα της έρευνας

Περίπου το μισό δείγμα (47%) ασκείται κατά πολύ λιγότερο από τον ενδεδειγμένο χρόνο της μίας ώρας καθημερινά, ενώ δεν είναι μικρό το ποσοστό αυτών που δεν ασκούνται καθόλου (15%). Οι έφηβοι αθλούνται σε μικρότερο βαθμό από τα παιδιά, αφού το 58% αυτών ασκούνται λιγότερο της 1 ώρας καθημερινά.

Το αντίστοιχο ποσοστό στα μικρά είναι 39%. Από επτά χρόνων και άνω και όσο αυξάνει η ηλικία τους παρατηρείται αύξηση και στο ποσοστό αυτών που ασκούνται λιγότερο από τον ενδεδειγμένο χρόνο, φτάνοντας στην ηλικιακή ομάδα των 16-18 ετών το 68%!…

Περισσότερη σωματική δραστηριότητα έχουν τα αγόρια από τα κορίτσια, τα οποία επίσης καταναλώνουν και περισσότερο χρόνο σε μη οργανωμένη άθληση, π.χ. στο παιχνίδι. Οι έφηβοι γυμνάζονται λιγότερη ώρα από τα παιδιά, ασχολούνται όμως περισσότερη ώρα με οργανωμένη άθληση και περπάτημα. Μεγάλη μείωση του χρόνου ενασχόλησης με μη οργανωμένη άθληση παρατηρείται στους εφήβους, αφού από 68 λεπτά στα παιδιά, ο αντίστοιχος χρόνος γι’ αυτούς είναι 25 λεπτά.

Ειδικότερα, μόλις 34 λεπτά για τις ηλικίες 13-15 χρόνων και μόλις 18 λεπτά για τις ηλικίες 16-18 χρόνων.

Όσον αφορά στην οργανωμένη άθληση, οι έφηβοι στις ηλικίες των 16-18 ετών αφιερώνουν 15 λεπτά κατά μέσο όρο, έναντι 33 λεπτών των νέων 13-15 ετών.

Η μεγάλη μείωση που παρατηρείται στο χρόνο που οι νέοι ηλικίας 16-18 ετών αφιερώνουν σε σωματική δραστηριότητα θα μπορούσε να θεωρηθεί δικαιολογημένη, αφού αυτή η ηλικιακή ομάδα χρειάζεται πολλή ώρα για τη μελέτη των μαθημάτων.

Οι διεθνείς συστάσεις.

Θέμα της πρωτότυπης πανελλαδικής έρευνας που πραγματοποίησε το ίδρυμα ”Αριστείδης Δασκαλόπουλος”, ήταν ο χρόνος σωματικής δραστηριότητας των νέων μας, με βάση τις διεθνείς συστάσεις. Κι όπως εξηγούν οι επιστήμονες του: ” Με τον όρο σωματική δραστηριότητα εννοούμε τόσο την οργανωμένη άθληση όσο και το παιχνίδι ή το περπάτημα. Το κυνηγητό στο διάλειμμα του σχολείου ή το σκοινάκι είναι πολύ καλή μορφή μη οργανωμένης άθλησης, που βοηθά τα παιδιά να γυμνάζονται, αλλά, ταυτόχρονα, τα διασκεδάζει. Το περπάτημα ή το ανέβασμα με τα σκαλιά, αντί της χρήσης του ασανσέρ, είναι επίσης μια πολύ καλή μορφή άσκησης. Για τις ανάγκες της έρευνας, στον συνολικό χρόνο σωματικής δραστηριότητας που καταγράψαμε δεν περιλάβαμε τη σωματική δραστηριότητα του μαθήματος της γυμναστικής στο σχολείο, που είναι κοινή σε όλα τα παιδιά και ορισμένη από το πρόγραμμα του σχολείου”.

Το δείγμα αποτελούσαν 1305 παιδιά και έφηβοι, ηλικίας 3-18 ετών. Ειδικότερα, 702 παιδιά, ηλικίας 3-12 ετών και 603 έφηβοι, ηλικίας 13-18 ετών. Για τα μικρά παιδιά, τις απαντήσεις έδωσε ο υπεύθυνος για τη φροντίδα τους, που ήταν, στις περισσότερες περιπτώσεις, ο γονέας, ενώ για τις μεγαλύτερες ηλικίες τις απαντήσεις έδωσαν οι ίδιοι οι έφηβοι. Η ερώτηση που τέθηκε ήταν πόση ώρα ασχολούνται με κάποιου είδους σωματική δραστηριότητα την ημέρα.

Πέντε σταδιακά βήματα

Πώς να γίνουμε περισσότερο δραστήριοι ενισχύοντας την υγεία μας, μας συμβουλεύει, με βάση τις διεθνείς επιστημονικές οδηγίες, η Ελεάνα Φαρμάκη, Msc κλινική διαιτολόγος-Διατροφολόγος, συνεργάτης του Ιδρύματος «Αριστείδης Δασκαλόπουλος»:

«H υιοθέτηση ενός περισσότερου δραστήριου τρόπου ζωής δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση, καθώς, παρά την επιθυμία και το ενδιαφέρον που υπάρχει συχνά από τα παιδιά και τους γονείς, οι σημερινές συνθήκες ζωής και η δομή του σύγχρονου περιβάλλοντος δεν το επιτρέπουν. Συνήθη εμπόδια αποτελούν η έλλειψη εγκαταστάσεων, όπως παιδικές χαρές, γυμναστήρια, πισίνες, κ.λπ., τα θέματα ελλιπούς ασφάλειας, όπως η προβληματική οδική σήμανση, το κυκλοφοριακό πρόβλημα και η έλλειψη ποδηλατοδρόμων, αλλά και η εγκληματικότητα.

Από την άλλη πλευρά, το σχολείο, παρά τον καθοριστικό ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει, ιδιαίτερα στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δεν φαίνεται να βοηθάει προς την κατεύθυνση της αύξησης της σωματικής δραστηριότητας των παιδιών. Και τούτο, είτε λόγω των πολύ σύντομων διαλειμμάτων είτε λόγω έλλειψης χώρων για παιχνίδι.

Για εκείνους που δεν έχουν συνηθίσει έως τώρα να είναι σωματικά δραστήριοι, το βασικό μήνυμα είναι να κάνουν σταδιακά βήματα μέχρι να φτάσουν σε ένα κατάλληλο επίπεδο. Και να μερικά για όλες τις ηλικίες:

Κατέβα από το λεωφορείο μία στάση νωρίτερα από την καθιερωμένη και περπάτα την πρόσθετη αυτή απόσταση.

* Πήγαινε με το ποδήλατο σε κοντινές αποστάσεις της γειτονιάς σου.
* Πάρκαρε το αυτοκίνητό σου μακριά από το μαγαζί που θα ψωνίσεις και μετέφερε τις σακούλες στην απόσταση αυτή.
* Συζήτησε με τους φίλους σου στο πλαίσιο ενός περιπάτου έξω από το σπίτι και όχι καθισμένος για καφέ ή φαγητό.
* Ανέβα τις σκάλες της πολυκατοικίας, του μετρό κ.λπ.

πηγή