«Εντομοαπωθητικές» οι ρίγες της ζέβρας

Παρασκευή 10 Φεβρουαρίου 2012

StumpleUpon DiggIt! Del.icio.us Blinklist Yahoo Furl Technorati Simpy Spurl Reddit Google Twitter FaceBook

D008

Οι ενοχλητικές μύγες είναι η αιτία για την οποία η ζέβρα απέκτησε βαθμηδόν το εντυπωσιακό ασπρόμαυρο ριγέ τρίχωμά της, υποστηρίζουν ούγγροι και σουηδοί επιστήμονες.

Όπως εξηγούν οι ερευνητές με σχετική τους δημοσίευση στο επιστημονικό έντυπο «Journal of Experimental Biology», εξελικτικά οι ρίγες πιθανότατα δημιουργήθηκαν για να προστατεύουν τις ζέβρες από τις αιμοβόρες αλογόμυγες.

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι το μυστικό της εντομοαπωθητικής «ασπίδας» που χαρίζει το ριγέ σχέδιο στα όμορφα ζώα κρύβεται στον τρόπο με τον οποίο αντανακλά το φως.

«Ξεκινήσαμε να μελετάμε άλογα με μαύρο, καφέ και λευκό τρίχωμα» εξηγεί η δρ Σουζάνε Άκεσον από το Πανεπιστήμιο της Λουντ, στη Σουηδία και μέλος της διεθνούς ομάδας ερευνητών. 

Το πρωτότυπο πείραμα

Αρχικά οι ειδικοί είδαν ότι το φως αντανακλάται από το σκουρόχρωμο τρίχωμα του αλόγου και ταξιδεύει υπό μορφή κυμάτων με κατεύθυνση τα τεράστια μάτια της πεινασμένης μύγας. Η αντανάκλαση αυτή «κινείται» κατά μήκος ενός οριζοντίου επιπέδου, με τρόπο αντίστοιχο με εκείνον ενός φιδιού που έρπει στο έδαφος.

Τα συγκεκριμένα "επίπεδα" κύματα φωτός, έδειξαν να έλκουν τις αλογόμυγες.

«Από το λευκό τρίχωμα, αντανακλάται μη πολωμένο φως» εξηγεί η δρ Άκεσον. Το μη πολωμένο φως «ταξιδεύει» σε πολλά επίπεδα με αποτέλεσμα να μην είναι ιδιαίτερα ελκυστικό στις μύγες, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα λευκά άλογα δεν ενοχλούνται τόσο τελικά από αλογόμυγες σε σχέση με τους σκουρόχρωμους συγγενείς τους.

Βάσει των συγκεκριμένων ευρημάτων, οι ερευνητές αποφάσισαν να εξετάσουν την περίπτωση της ζέβρας. Σκοπός τους ήταν να δουν τον τύπο του φωτός που αντανακλάται από το ριγέ τρίχωμα της ζέβρας, αλλά και πως αυτό επηρεάζει την «όρεξη» των αλογομυγών.

 

«Δημιουργήσαμε ένα πειραματικό περιβάλλον από επιφάνειες με διαφορετικά σχέδια» εξηγεί η δρ Άκεσον.

Συγκεκριμένα, οι ειδικοί τοποθέτησαν έναν μαυροπίνακα, έναν λευκό πίνακα και πολλούς ασπρόμαυρους ριγέ πίνακες διαφορετικού μεγέθους σε μια φάρμα με άλογα στην Ουγγαρία.

«Πάνω στους πίνακες είχαμε βάλει κόλλα εντόμων. Μετρήσαμε λοιπόν τον αριθμό των εντόμων που προσέλκυσε ο καθένας από αυτούς» προσθέτει η σουηδή ειδικός.

Το σχέδιο του ριγέ πίνακα, που ήταν ιδιαίτερα κοντινό με το σχέδιο της ζέβρας, είχε κατά τους ερευνητές προσελκύσει «ακόμα λιγότερες μύγες και από τον λευκό πίνακα που αντανακλούσε το μη πολωμένο φως».

«Όσο μικρότερη απόσταση είχαν μάλιστα οι ρίγες μεταξύ τους, τόσο πιο δυσάρεστες φάνηκε να είναι για τις μύγες» υπογραμμίζει η δρ Άκεσον.

Ναι μεν, αλλά…

Από την πλευρά του, ο καθηγητής εξελικτικής βιολογίας Μάθιου Κομπ, από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ έσπευσε να χαρακτηρίσει το πείραμα ως «εξαιρετικά καλά σχεδιασμένο και παράλληλα συναρπαστικό», χωρίς όμως να αποκλείει και άλλες υποθέσεις περί προέλευσης του ιδιαίτερου τριχώματος της ζέβρας. Ο ίδιος είναι της άποψης ότι πίσω από την εξελικτική μεταμόρφωση του συγκεκριμένου είδους δεν κρύβεται μόνο μία εξήγηση αλλά πολλοί και σύνθετοι παράγοντες.