Η διεπιστημονική ομάδα της Συμβουλευτικής Τηλεφωνικής Γραμμής «Γραμμή-Σύνδεσμος» 801 801 1177, μας εξηγεί γιατί τέτοια γεγονότα επιδρούν στην ψυχολογία των παιδιών και πώς πρέπει να βοηθηθούν από τους γονείς και τους δασκάλους τους πρίν τραυματίσουν την ψυχοσυναισθηματική τους ζωή.
Κάθε άνθρωπος, επισημαίνουν από πολύ νωρίς, μαθαίνει να χειρίζεται τα καθημερινά άγχη, αλλά δεν είναι προετοιμασμένος να αντιμετωπίσει ένα έντονο γεγονός, που ανατρέπει την ισορροπία της ζωής του. Αυτό, ισχύει περισσότερο για ένα παιδί, που πιθανώς έχει περιορισμένη κατανόηση των γεγονότων, εξαρτάται άμεσα από την οικογένειά του και τις αντιδράσεις της και νιώθει να χάνει το αίσθημα ασφάλειας.
Αναστάτωση ή σύνδρομο
Η αναστάτωση αυτή του συναισθηματικού κόσμου του παιδιού, ύστερα από τραυματικό γεγονός, είναι φυσιολογική αντίδραση και συνήθως τα συμπτώματα υποχωρούν σε λίγες εβδομάδες. Οταν η αντίδραση είναι παρατεταμένη (περισσότερο από ένα μήνα) και δυσκολεύει τη λειτουργικότητά του, πρόκειται πλέον για παθολογική κατάσταση που ορίζεται ως «σύνδρομο μετατραυματικού στρες». Στις περιπτώσεις αυτές συστήνεται στους γονείς να συμβουλευτούν ειδικό ψυχικής υγείας.
Η εκδήλωση «μετατραυματικού στρες» εξαρτάται από τη σοβαρότητα του γεγονότος, την επαναληπτικότητα, τον βαθμό εγγύτητας και εμπλοκής του παιδιού στο τραυματικό γεγονός, τον τρόπο αντίδρασης των γονιών απέναντι σε αυτό και την προσωπικότητα του παιδιού. Οι αντιδράσεις των παιδιών ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία τους:
* Παιδιά προσχολικής ηλικίας (έως 6 ετών) μπορεί να παλινδρομήσουν ηλικιακά, να παρουσιάσουν φοβίες, να προσκολληθούν σε κάποιον από τους γονείς, να παρουσιάσουν διαταραχές στον ύπνο ή στη λήψη τροφής, να παραπονεθούν για σωματικά άλγη.
* Παιδιά σχολικής ηλικίας (7-12 χρόνων) μπορεί να εμφανίσουν κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα, αλλά και εριστικότητα, τάσεις απομόνωσης, πτώση της σχολικής τους επίδοσης ή και σχολική άρνηση. Αυτό συνήθως δείχνει ότι έχουν μεγάλο άγχος για την ασφάλεια της οικογένειας και μένουν στο σπίτι, καθώς φαντάζονται ότι έτσι ελέγχουν την κατάσταση και τους προστατεύουν όλους. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι γονείς συνήθως βρίσκονται σε έντονο άγχος και ανασφάλεια και επηρεάζουν και τα παιδιά τους.
* Οι έφηβοι (12-18 χρόνων) αντιδρούν σχεδόν όπως οι ενήλικοι. Μπορεί να επαναβιώνουν το γεγονός μέσα από επαναλαμβανόμενες σκέψεις, όνειρα, εικόνες, να αποφεύγουν οτιδήποτε σχετίζεται με αυτό, να έχουν ξεσπάσματα οργής, επιθετικότητα, και να δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις καθημερινές τους υποχρεώσεις και δραστηριότητες.
Είναι σημαντικό οι γονείς, αμέσως μετά το τραυματικό γεγονός:
* Να δείχνουν έμπρακτα τη διαθεσιμότητά τους για τις ανάγκες των παιδιών τους, ότι δεν κρύβουν τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους, και να τους επιτρέπουν να συμμετέχουν σε συζητήσεις γύρω από τα τραυματικά γεγονότα. Χρειάζεται βέβαια προσοχή ώστε να αποφεύγονται οι πολύ ακραίες εκδηλώσεις λύπης ή θυμού μπροστά στα παιδιά.
* Να προσπαθήσουν να μάθουν τι τρομάζει τα παιδιά, να τα ενθαρρύνουν να μιλούν ελεύθερα για τους φόβους τους και να κάνουν ερωτήσεις σε κλίμα ασφάλειας.
* Να αποφεύγονται, κατά το δυνατόν, αλλαγές στην οικογενειακή ρουτίνα και αναίτιοι αποχωρισμοί από τους γονείς, γιατί έτσι τα παιδιά νιώθουν μεγαλύτερη ασφάλεια.
* Να περιοριστεί η θέαση από τα παιδιά σκήνων που προβάλλουν τα ΜΜΕ και θυμίζουν το τραυματικό γεγονός.
Επίσης οι γονείς πρέπει:
* Να προσπαθούν να μιλούν στα παιδιά τους για τα τραυματικά γεγονότα απλά και κατανοητά, ανάλογα με την ηλικία τους.
* Να προτείνουν τη συμμετοχή τους σε δράσεις αποκατάστασης (π.χ. δεντροφύτευση σε καμένο δάσος).
* Να παραμείνουν σταθεροί στους οικογενειακούς κανόνες (π.χ. ένα παιδί που έχει ξεσπάσματα οργής πρέπει με καλό τρόπο να οριοθετηθεί από τους γονείς του, οι οποίοι δεν πρέπει να είναι ανεκτικοί σε ανεξέλεγκτες αντιδράσεις του).
* Να εστιάζονται οι συζητήσεις στα θετικά, να δίνεται έμφαση στις ηρωικές πράξεις και στις προσπάθειες να συνεχιστεί η ζωή με φυσιολογικούς ρυθμούς.
«Η Συμβουλευτική Τηλεφωνική Γραμμή για την Ψυχική Υγεία Παιδιών και Εφήβων» λειτουργεί από τον Ιούνιο 2005, πανελλαδικά, στελεχώνεται από ειδικούς στην ψυχική υγεία, με φορέα του προγράμματος την «Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας Παιδιού και Εφήβου» με επιστημονικό υπεύθυνο τον αν. καθηγητή Παιδοψυχιατρικής Ι. Τσιάντη και χρηματοδοτείται από το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Οι κλήσεις μπορεί να είναι και ανώνυμες, σε πάντα εμπιστευτικές, και το κόστος τους αντιστοιχεί μία αστική μονάδα. Λειτουργεί καθημερινά 9.30-20.30 και το Σάββατο 9.30-14.00. *
(Πηγή enet.gr)
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου