Διαδικτυακή δημοσκόπηση καταγράφει ιδέες, αντιλήψεις, πεποιθήσεις που ενδεχομένως θα εκλείψουν στο μέλλον

Σάββατο 27 Ιουνίου 2009

StumpleUpon DiggIt! Del.icio.us Blinklist Yahoo Furl Technorati Simpy Spurl Reddit Google Twitter FaceBook

Της Λινας Γιανναρου

Η γιαγιά μου, άνθρωπος γλυκύτατος κατά τα άλλα, δεν έβλεπε τίποτα περίεργο στα ανήλιαγα δωμάτια υπηρεσίας και τις «ψυχοκόρες». «Μια βοήθεια χρειάζεται στο σπίτι – κι αυτά τα καημένα τα κορίτσια πρέπει κάπως να ζήσουν», έλεγε. Θα πείτε, το φαινόμενο δεν έχει εκλείψει – μια βόλτα στις επαύλεις της Εκάλης θα μας πείσει (μόνο που οι «ψυχοκόρες» δεν είναι πια από τα Τρίκαλα, αλλά από κάπου έξω από τη Μανίλα). Αυτό που σίγουρα έχει εκλείψει είναι η πεποίθηση του παππού μου ότι «η γυναίκα είναι για το σπίτι» (όπου γυναίκα, βάλτε σύζυγος, κόρη μα και εγγονή). Αλλες εποχές, άλλα μυαλά. Οι αντιλήψεις, ακόμη και οι πιο διαδεδομένες, οι πιο βαθιά ριζωμένες, αλλάζουν με τις εποχές, με την πρόοδο (ή και μη) της κοινωνίας. Ποιες άραγε από τις ακλόνητες σημερινές μας πεποιθήσεις θα καταρριφθούν στο κοντινό ή βαθύτερο μέλλον;

Σε μια γωνιά του Ιντερνετ

Αυτή η συζήτηση διεξάγεται εδώ και λίγους μήνες σε μια γωνιά του δικτυακού χώρου reddit, όπου ο καθένας μπορεί να θέσει το δικό του παλαβό ερώτημα προς απάντηση και έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Στην προκειμένη περίπτωση, το έναυσμα έδωσε το εξής: «Πάρα πολλοί από τους παππούδες μας ήταν ρατσιστές, ενώ αρκετοί από τους γονείς μας είναι ομοφοβικοί. Ποια από τα δικά μας βαθιά ριζωμένα πιστεύω θα φαίνονται εξίσου αποκρουστικά στα παιδιά και τα εγγόνια μας;». Μέχρι σήμερα έχουν συγκεντρωθεί πάνω από 800 σχόλια - απαντήσεις από χρήστες απ’ όλο τον κόσμο, σχηματίζοντας μια πλούσια δεξαμενή απόψεων για τις πλέον αμφιλεγόμενες σύγχρονες ιδέες που, άλλοτε καλώς κι άλλοτε κακώς, κάποια στιγμή θα παραμερίσουμε.

Ορισμένες από τις πιο ενδιαφέρουσες απαντήσεις που αλιεύσαμε: ο ρατσισμός, η κρεοφαγία (!), ο εθνικισμός, η αντιπροσωπευτική δημοκρατία, η μονογαμία, η ιδιωτικότητα, η πορνογραφία ως ταμπού, η ποινικοποίηση των ναρκωτικών, η χρέωση της πληροφορίας, οι φόβοι γύρω από την ευγονική, ο εγκλεισμός στις φυλακές, η μισαλλοδοξία.

«Χμμ, ενδιαφέρον», μονολογεί η Ειρήνη, 32 ετών, πολεοδόμος. «Εγώ πιστεύω ότι σε ελάχιστες δεκαετίες από σήμερα θα έχει εκλείψει ο θεσμός του γάμου!», λέει. Ο γάμος (σ. σ. είναι φρεσκοπαντρεμένη); «Ναι, ο γάμος. Κοίτα, είναι απλό. Είναι μοιραίο κάποια στιγμή η ανθρωπότητα, δηλαδή οι δυτικές κοινωνίες που κυρίως βασίζονται στον θεσμό της οικογένειας, να αντιληφθούν ότι αυτό είναι ένα παρωχημένο μοντέλο ζωής. Ο έρωτας, η αγάπη, δεν θα χαθούν. Ομως, η αντίληψη ότι πρέπει να μένεις αναγκαστικά με έναν άνθρωπο σε όλη σου τη ζωή πιστεύω ότι κάποια στιγμή θα χαθεί. Ενδεχομένως οι άνθρωποι να συνεχίζουν να επιλέγουν ένα σύντροφο για πάντα, αλλά όχι υπό τα “δεσμά” ενός γάμου. Θα έχουμε συμβιώσεις σε πιο ελεύθερες μορφές». Πάντως, η υποδοχή που έτυχε ο θεσμός του συμφώνου συμβίωσης από τα νέα ζευγάρια ήταν ενδεικτική του διαφορετικού τρόπου που αντιλαμβάνονται οι νέοι τις σχέσεις, την οικογένεια.

Φυσικά, ο καθένας ελπίζει να αλλάξουν αυτά που τον πονούν. Οπως ο Μιχάλης, 50 ετών, που βλέπει τον γιο του να τελειώνει σε ένα χρόνο το σχολείο και ανησυχεί ήδη για το μέλλον του. «Αυτό που ευελπιστώ να συμβεί είναι να εκλείψει ο θεσμός του στρατιωτικού. Δεν είμαστε μακριά. Ηδη, σε πολλές χώρες ο στρατός απαρτίζεται αποκλειστικά από επαγγελματίες», λέει στην «Κ». «Θεωρώ αδιανόητο τα παιδιά να χάνουν ένα και πλέον χρόνο από τη ζωή τους σε στρατόπεδα και εκπαιδεύσεις, άνευ ουσίας. Ακόμη περισσότερο, να το θεωρούμε φυσιολογικό. Φρίττω κάθε φορά που βλέπω έρευνες που βγάζουν τον θεσμό του στρατού τον ισχυρότερο στην Ελλάδα. Μια τέτοια αλλαγή, βέβαια, προϋποθέτει να αλλάξουν οι σχέσεις μας με τους γείτονες. Πού θα πάει, θα συμβεί κι αυτό – ελπίζω αναίμακτα. Προχωράει ο κόσμος».

Μέλλον χωρίς φυλακές;

Η απάντηση στο ίδιο ερώτημα της Μαρίας, 45 ετών, κοινωνικής λειτουργού, ήταν μάλλον αναμενόμενη. «Ναι, πιστεύω ότι στο μέλλον δεν θα υπάρχει εγκλεισμός στις φυλακές. Το πιστεύω», αναφέρει. «Σκέψου το. Σκέψου πόσο παρωχημένη είναι η πρακτική να κλείνεις σε τέσσερις τοίχους ανθρώπους. Φυσικά, ζούμε σε έναν πλανήτη που ακόμη εφαρμόζει σε γωνιές του τη θανατική καταδίκη. Ομως, ακόμη κι εμείς, στην Ευρώπη, που θεωρούμαστε προοδευτικοί, ανοιχτοί, εξακολουθούμε να μπουντρουμιάζουμε συνανθρώπους μας που υπέπεσαν σε μικρά ή μεγαλύτερα λάθη. Πού θα πάει, θα αντιληφθούμε πως αυτό είναι σαν να κρύβεις τη σκόνη κάτω από το χαλί. Η λύση βρίσκεται στην προσπάθεια επανένταξης αυτών των ανθρώπων στην κοινωνία».

Είναι προφανώς αμφίβολο ότι στα επόμενα χρόνια θα δούμε να κλείνουν οι φυλακές, να «ποινικοποιείται» ο γάμος ή ακόμα και να καταργείται ο θεσμός του στρατιωτικού, όμως η ιστορία δείχνει ότι ανάλογες αλλαγές μάς περιμένουν. «Το θέμα είναι να μην τις περιμένουμε με σταυρωμένα τα χέρια. Ο καθένας να πολεμάει αυτά που τον προσβάλλουν και να μάχεται για εκείνα που θέλει να ’ρθουν», καταλήγει η Μαρία. Την ενδιαφέρουσα διαδικτυακή δημοσκόπηση εντόπισε και «ανέβασε» στο μπλογκ του ο Θοδωρής Γεωργακόπουλος (www. georgakopoulos. org).
kathimerini.gr