Απόφαση του Δ.Σ. της Α.Σ.Γ.Μ.Ε. Για το διάλογο, την πρόσβαση και το σχολείο των αναγκών μας

ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΓΟΝΕΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ (Α.Σ.Γ.Μ.Ε.)
Βερανζέρου 22, 6ος όροφος, 104 32, ΤΗΛ – ΦΑΞ : 210 5242386
goneis@mail.gr, www.goneis.org
Απόφαση του Δ.Σ. της Α.Σ.Γ.Μ.Ε.
Για το διάλογο, την πρόσβαση και το σχολείο των αναγκών μας
Δέκα και πλέον χρόνια ζούμε την επίθεση των «κοσμογονιών» στην εκπαίδευση. Αυτοί που χρόνια κυβερνούν, «θρηνούν» για τα χάλια της εκπαίδευσης και προωθούν σαν λύση αλλαγές, υπαγορευμένες από τα συμφέροντα και τις «έγκυρες» εντολές της αγοράς, κατάφωρα αντίθετες στις ανάγκες και τα αιτήματά μας! Το δημόσιο σχολείο υποβαθμίζεται πνιγμένο από την «ποιότητα» αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων.
Αλλαγές στο εξεταστικό, (για να «χτυπήσουν» τάχα την παραπαιδεία και τα φροντιστήρια, για να «αντιστοιχηθεί η παιδεία με την παραγωγή», για «νάχει αξία το απολυτήριο και να εξασφαλίζει στα παιδιά δουλειά», για «να μπαίνουν όλα τα παιδιά στα πανεπιστήμια», όπως υποσχόταν ο κ. Αρσένης ), αλλαγές στο πρόγραμμα και στα βιβλία (ασυνάρτητη «διαθεματικότητα» και παιδαγωγική «ευελιξία», «ευέλικτη ζώνη» και «ολοήμερη» ταλαιπωρία …) και οι συνέπειες για τη νέα γενιά, όπως προβλέπαμε, είναι εφιαλτικές ! Η μόρφωση λιγόστεψε και η παραπαιδεία γιγαντώθηκε. Τα δικαιώματα της νέας γενιάς υπονομεύονται συστηματικά, οι ταξικοί φραγμοί διευρύνονται σ’ όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, η αποστροφή όλων των μαθητών γι’ αυτή την εκπαιδευτική διαδικασία ξεχειλίζει, τα φροντιστήρια αρχίζουν από την πρώτη δημοτικού και φτάνουν ως το πανεπιστήμιο, ακόμα και στους Διευθυντές και Προϊστάμενους!

Αλλαγές στα ΑΕΙ-ΤΕΙ, που προχωρούν με την εφαρμογή του Νόμου Πλαισίου, στην κερδοσκοπική λειτουργία των δημοσίων πανεπιστημίων, στην εμπορευματοποίηση και κατάφωρη υποβάθμιση των σπουδών. Με την απειλή δήθεν του ευρωπαϊκού δικαστηρίου θέλουν να εξισώσουν τα πτυχία των τρίχρονων ψευτοκολεγίων με αυτά των τετράχρονων και πεντάχρονων σπουδών στα δημόσια ΑΕΙ-ΤΕΙ! Οι πολλοί δηλαδή θα λιώνουν στις εξετάσεις και στα φροντιστήρια για αμφίβολης αξίας σπουδές και οι λίγοι με τα χοντρά πορτοφόλια θα αποκτούν όλα τα εφόδια. Η φοιτητική μέριμνα είναι ανύπαρκτη. Ούτε το 10% των φοιτητών – σπουδαστών δεν βρίσκει θέση στις εστίες. Η μεταφορά, σίτιση, υγειονομική περίθαλψη και άλλες ανάγκες διαβίωσης και σπουδών των φοιτητών αφήνονται στις οικονομικές δυνατότητες των οικογενειών τους να «στηρίξουν» την επιχειρηματική ανάπτυξη της περιφέρειας! Αντί για το “πολλαπλό βιβλίο”, που υποσχόταν ο Νόμος Πλαίσιο, οι φοιτητές δεν παίρνουν ούτε το «ένα σύγγραμμα».
Η επιχειρηματική δραστηριότητα επεκτείνεται ραγδαία στον χώρο της εκπαίδευσης, ο τζίρος ανεβαίνει διαρκώς, πάνω από 4,5 δις ευρώ πληρώνουν οι γονείς κάθε χρόνο, για κάθε είδους «εκπαιδευτικές υπηρεσίες» έξω από το σχολείο, πέρα από τα φροντιστήρια για τα μαθήματα και τις ξένες γλώσσες, στα καλλιτεχνικά μαθήματα και στις αθλητικές δραστηριότητες - που παραμελούνται σχεδιασμένα στο σχολικό πρόγραμμα. Το «άνοιγμα» του σχολείου στην κοινωνία μεταφράζεται σε «εκπαιδευτικές» επισκέψεις, διοργάνωση σχολικών γιορτών και «εκπαιδευτικές» δραστηριότητες στα σχολεία από ιδιωτικές εταιρείες, που όλα πληρώνονται αδρά από τους γονείς! Το Υπουργείο Παιδείας στέλνει τα στελέχη των επιχειρήσεων να διδάξουν επιχειρηματικότητα, περιβαλλοντική ευαισθησία, κυκλοφοριακή αγωγή, αγωγή υγείας… και τις εταιρείες να «πλουτίσουν» το σχολικό πρόγραμμα και να πλουτίσουν και οι ίδιοι, με πλουμιστά προγράμματα «αγωγής» των μαθητών, καταλληλότερα τάχα από ό,τι μπορεί η επιστημονική παιδαγωγική γνώση, η εμπειρία και η δημιουργική ικανότητα του δασκάλου να φτιάξει. Ο κύριος λόγος, πέρα από το κέρδος, που οι επιχειρήσεις γίνονται ένα με το σχολείο είναι για να διαμορφώσουν από πρώτο χέρι στα μέτρα τους το αυριανό εργατικό τους δυναμικό.
Η σχολική στέγη, στην ευθύνη των Δήμων, υποχρηματοδοτείται, δεν γίνεται λόγος για σύγχρονες προδιαγραφές, δεν εξασφαλίζεται η πρωινή λειτουργία ούτε η υγιεινή και ασφάλεια, δεν γίνεται η αναγκαία συντήρηση, με ανορθόδοξες και επικίνδυνες επεμβάσεις στα κτίρια κουκουλώνεται η διπλοβάρδια. Η ανέγερση νέων σχολείων ακριβοπληρώνεται με το σύστημα των Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα και «παραχωρούνται στους ιδιώτες για είκοσι πέντε χρόνια -στη διάρκεια των οποίων οι συμβάσεις που υπογράφονται, υπερισχύουν των νόμων του κράτους- όχι μόνο η μελέτη και η κατασκευή τους, αλλά και η «πάσης φύσεως συντήρηση, τεχνική και κάθε άλλη διαχείριση και διάθεση των κτηρίων, η φύλαξη, η ασφάλιση και η λειτουργία των κυλικείων των εν λόγω σχολικών μονάδων».
Η καθιέρωση ετήσιας υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής, χωρίς δημιουργία δημόσιων νηπιαγωγείων έστειλε δώρο στους ιδιωτικούς παιδικούς σταθμούς πάνω από 50.000 νήπια. Όσα νήπια βρίσκουν θέση στο δημόσιο νηπιαγωγείο ασφυκτιούν σε μισό τετραγωνικό χώρο. Κι αφού δεν χωρούν να διαπαιδαγωγηθούν παίζοντας, κάνουν μάθημα (μαθηματικά, γλώσσα και μελέτη περιβάλλοντος ), που δεν χρειάζεται χώρο και υλικά και προπονούνται στον ανταγωνισμό, στην υπομονή και υποταγή.
Τα νέα αναλυτικά προγράμματα και βιβλία που κόστισαν 600 εκατομμύρια ευρώ (δώρο στους μεγαλοεκδότες ) αποδιοργανώνουν τη σκέψη και τη γλώσσα των παιδιών, φορτώνουν την οικογένεια με έξοδα, με ευθύνες και ενοχές για τη μελέτη των παιδιών. Αντί να μάθουν στα παιδιά γράμματα τα βάζουν να «μελετούν» συνταγές, πόσα κερδίζει κάθε λεπτό ο Μπιλ Γκέιτς, οδηγίες για μηνύματα στο κινητό, την ιστορία της πλατείας της γειτονιάς τους, τα ξόρκια που φέρνουν τη βροχή!
Τα παιδιά με ειδικές ανάγκες αποκλείονται από τη δημόσια εκπαίδευση. Όσα καταφέρνουν να ενταχθούν και βρουν οι γονείς τους τρόπο να τα μεταφέρουν, περιμένουν το δάσκαλο της παράλληλης στήριξης ή βρίσκουν και πληρώνουν από την τσέπη τους για να τους συνοδεύει στην τάξη του δημόσιου σχολείου. Οι γονείς των παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες δεν έχουν καμιά βοήθεια από το ΥΠΕΠΘ και πληρώνουν υπέρογκα ποσά για τη στήριξη των παιδιών τους.
Στα σχολεία της τεχνικής εκπαίδευσης (ΕΠΑΛ-ΕΠΑΣ ) που έφτιαξαν για τους πιο αδύνατους κοινωνικά και οικονομικά, οι μαθητές ούτε τη γενική μόρφωση κατακτούν, ούτε «τεχνίτες» γίνονται.
Εργασιακός μεσαίωνας και στα σχολεία: για πάνω από 11.000 εκπαιδευτικούς με μισθό 330 ευρώ το μήνα, με ενοικιαζόμενες και συμβασιούχους καθαρίστριες 2ωρων-4ωρων-6ωρων. Σχολεία χωρίς το αναγκαίο μόνιμο προσωπικό: χωρίς επιστάτη, γραμματέα, βιβλιοθηκονόμο, επιστημονικό προσωπικό, φύλακες, καθαρίστριες, τραπεζοκόμους.

Αυτή είναι η «μηδενική βάση» του διαλόγου
Η δημόσια εκπαίδευση, σ’ όλη την έκταση σχεδιασμένα και μεθοδικά διολισθαίνει στην υποβάθμιση, την εμπορευματοποίηση, την ιδιωτικοποίηση. Αυτή η πραγματικότητα, δεν είναι αποτέλεσμα συγκυριών, αυτοσχεδιασμών και φυσικών φαινομένων. Δεν τη χαρακτηρίζει «προχειρότητα, αποσπασματικότητα, ανοργανωσιά και γραφειοκρατία», όπως ισχυρίζονται οι υποστηρικτές των αλλαγών. Η εκπαιδευτική πολιτική όλων των κυβερνήσεων, με τις πολυδιαφημισμένες μεταρρυθμίσεις των «ανοιχτών οριζόντων» του ΠΑΣΟΚ και των «έξυπνων σχολείων» της ΝΔ, χωρίς διακοπές και ανατροπές, συστηματικά και μεθοδικά σ’ όλες τις βαθμίδες, από το νηπιαγωγείο ως το Πανεπιστήμιο υποβαθμίζει τη διδασκαλία, ακυρώνει τον εκπαιδευτικό, απαξιώνει την επιστημονική γνώση, αποδιοργανώνει τη σκέψη και ξεχαρβαλώνει την προσωπικότητα των παιδιών.
Υπάρχει κανείς που πιστεύει πως οι αλλαγές στην εκπαίδευση δεν έχουν σχέση με την κατάργηση της σταθερής εργασίας, του 8ώρου και των Συλλογικών Συμβάσεων, της σύνταξης, της ασφάλισης, το κλείσιμο των επιχειρήσεων, τη ντιρεκτίβα Μπολκενστάϊν, τη «νέα τάξη», τους άδικους πολέμους; Μεθοδικά στερούν σήμερα τη μόρφωση απ’ αυτούς που σκοπεύουν αύριο να τους στερήσουν την εργασία και τη ζωή με δικαιώματα.
Χρόνια τώρα, οι γονείς αυτής της χώρας διατυπώνουμε τα προβλήματα και τις ανάγκες των παιδιών μας για ουσιαστική βασική γενική μόρφωση, για αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν παιδεία, για ένα δημόσιο σχολείο που θα μορφώνει και θα διαπαιδαγωγεί μαθητές ως κοινωνικές προσωπικότητες αντί να τους επιλέγει, να τους περιθωριοποιεί και να τους εξοντώνει. Ούτε στιγμή δεν σταματήσαμε να αναδείχνουμε τα προβλήματα και να απαιτούμε λύσεις, με ημερίδες, υπομνήματα στο ΥΠΕΠΘ, στη βουλή, στα κόμματα, με παραστάσεις διαμαρτυρίας, συζητήσεις με τα εκπαιδευτικά σωματεία και άλλους κοινωνικούς φορείς, πορείες, συγκεντρώσεις...
Χρόνια τώρα γενιές μαθητών φωνάζουν τις ανάγκες τους στους δρόμους, στις ανακοινώσεις τους, στα πανό των διαδηλώσεων, στους τοίχους των σχολείων τους, στις αίθουσες των δικαστηρίων, όπου οδηγούνται από τους επίδοξους «μεταρρυθμιστές» σωτήρες τους, μετά από κάθε αγώνα τους!
Τόσα χρόνια οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ με παραδειγματική συνέπεια προωθούν αλλαγές, που υπαγορεύονται από τα συμφέροντα και τους σχεδιασμούς των ευρωπαίων επιχειρηματιών. Με σημαία την απαίτηση των μονοπωλίων και τις επιταγές της Ε.Ε. για «σύνδεση της εκπαίδευσης με της ανάγκες της αγοράς» το σύνολο της παιδείας στρατεύεται στη μάχη της κερδοφορίας του κεφαλαίου.
Όλοι αυτοί μας ειρωνεύονται σήμερα όταν μιλούν για διάλογο και αναζητούν μια νέα «εθνική» συναίνεση …για ένα νέο όραμα!
Η εξαγγελία νέας «μεταρρύθμισης», διπλής όψης μάλιστα, που θα απελευθερώσει τάχα το Λύκειο από τις πανελλαδικές εξετάσεις και θα ξεφορτώσει τη σχολική ζωή από το μεγάλο σημερινό βάρος, θα μπορούσε να δημιουργήσει θετική προσμονή, σε όποιον δεν έχει μνήμες από την αλυσίδα των εκπαιδευτικών αλλαγών, όλων των κυβερνήσεων. Θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί πως χειρότερα δεν γίνεται, κάτι καλύτερο μπορεί να συμβεί! Κι όμως μια προσεκτική μελέτη των προτάσεων θα μας πείσει πως γίνεται και χειρότερα! Πλήθος σεναρίων από «σοφούς», κόμματα και μόνιμους «εταίρους» κοινωνικών διαλόγων, για να επιλέξουμε «ελεύθερα», με διάλογο, από «μηδενική βάση», το καλύτερο!
Τα νέα οράματα μοιράζονται πολιτικά κόμματα, συνδικαλιστικές οργανώσεις- κοινωνικοί εταίροι (ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ, ΓΣΕΒΕ, ΓΕΣΑΣΕ, ΚΕΔΚΕ κλπ ), ο Σύνδεσμος Ελλήνων Βιομηχάνων, οι «σοφοί» του κ. Βερέμη, οι πρυτάνεις –μάνατζερ των επιχειρήσεων κ.ά.
Η βάση των προτάσεών τους είναι η αντιδραστική λογική πως δεν μπορούν όλοι να μάθουν γράμματα. Γι’ αυτό:
• Δεν προτείνουν την θεσμοθέτηση της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής (αφού «το σύστημα βιάζεται να ανακουφίσει το Λύκειο και δεν έχει χρόνο για τέτοιες μεγιστοποιημένες προσεγγίσεις»! –λέει ο κ. Μπαμπινιώτης ) κι ας γνωρίζουν πως στο Νηπιαγωγείο μπαίνουν τα θεμέλια για την καταπολέμηση των μορφωτικών ανισοτήτων.
• Δεν συζητούν φυσικά για το ενιαίο 12χρονο σχολείο. Όλοι, ακόμα κι ο υπουργός, πιεσμένοι από την ολοφάνερη ανάγκη, φλυαρούν για την ανάγκη δωδεκάχρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης, όχι όμως ενιαίας και κοινής για όλους. Κάποιοι διατείνονται ότι έχουν στην προοπτική τους το ενιαίο σχολείο. Άμεσα όμως θεωρούν «εφικτό» να χωρίζονται οι μαθητές σε δυο και τριών κατηγοριών σχολεία. Από τη μια το γενικό σχολείο της θεωρίας κι απ’ την άλλη το σχολείο της κατάρτισης, «με ολίγην» γενική παιδεία. Προτείνουν ακόμα μια αναβάθμιση της ΤΕΕ. Αποφεύγουν να απαντήσουν με σαφήνεια στα ερωτήματα: Αφού η επιστήμη βεβαιώνει ότι μπορούν όλα τα παιδιά να μάθουν γράμματα, γιατί δεν έχει υποχρέωση το κράτος να τους εξασφαλίσει ίδια μόρφωση, στο ίδιο σχολείο, στην πιο κατάλληλη ηλικία για ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και ολοκλήρωσης της προσωπικότητας των νέων ανθρώπων; Πότε ολοκληρώνεται η βιολογική ωρίμανση του νέου ανθρώπου και αναλαμβάνει την ευθύνη των επιλογών του; Τι επιλογές δίνει το σύστημα στους νέους ανθρώπους; Μπορεί να γίνει κάποιος σύγχρονος τεχνικός, σε εποχή μεγάλης προόδου της επιστήμης και έκρηξης της τεχνολογίας, αν δεν κατέχει τη βασική γενική μόρφωση; Στα ΕΠΑΛ οι μαθητές για να μάθουν να εργάζονται πάνω στη σύγχρονη τεχνολογία, για να γίνουν καλοί τεχνικοί, χρειάζεται να γνωρίζουν καλά την ελληνική και αγγλική γλώσσα αλλά και να κατέχουν βασικές γενικές γνώσεις μαθηματικών και φυσικών επιστημών. Με στοιχειώδη εκπαίδευση των αρχών του προηγούμενου αιώνα πώς θα γίνει κανείς τεχνικός της αυτοματοποιημένης παραγωγής; Τι μαθαίνουν καλά στο τεχνικό σχολείο απ’ όσα τους έταξαν; Τη γενική μόρφωση ή την «τέχνη»; Η αποτυχία στις πανελλαδικές εξετάσεις των ΤΕΕ είναι μεγαλύτερη στα μαθήματα της γλώσσας και της ειδικότητας. Τι μέλλον μπορεί να έχει κάποιος μ’ αυτά τα ελλείμματα; Η κυβέρνηση, τα κόμματα και οι συνδικαλιστικοί φορείς εξαπατούν τους μαθητές και τις οικογένειές τους όταν υπόσχονται ότι τάχα απ’ την ΤΕΕ «θα βγουν νωρίτερα από τους μαθητές του γενικού λυκείου στην αγορά εργασίας κι όταν οι άλλοι θα σπουδάζουν αυτοί θα βγάζουν λεφτά!». Οι έρευνες καταγράφουν μεγαλύτερη ανεργία και επαγγελματικό αδιέξοδο στους απόφοιτους της ΤΕΕ. Πόσο ισότιμα είναι τα ΕΠΑΛ με τα Γενικά Λύκεια; Πόσες ίσες δυνατότητες στην πρόσβαση στα ΑΕΙ-ΤΕΙ έχουν; Κάθε εξωραϊσμός της τεχνικής εκπαίδευσης από τις κυβερνήσεις της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑ.ΣΟ.Κ. συνοδευόταν πάντα και με το δόλωμα αυξημένων δυνατοτήτων πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, για να προσελκύσουν ακόμα περισσότερους νέους στην τεχνική εκπαίδευση. Στο Δήμο της Αθήνας δημιουργήθηκε ένα τμήμα υποψηφίων (γύρω στους δέκα μαθητές ) που διεκδικούν πρόσβαση από τα ΕΠΑΛ στα ΑΕΙ!
• Κόπτονται για την «αυτονομία» και το μορφωτικό ρόλο του Λυκείου. Μιας βαθμίδας που κρατούν έξω από τη βασική εκπαίδευση, «προαιρετική» όπως λένε. Και αφού περιορίζουν την υποχρεωτική εκπαίδευση στο Δημοτικό -Γυμνάσιο και κρατούν το Λύκειο έξω απ’ αυτήν, τι άλλο ρόλο θα έπαιζε αν όχι του προθάλαμου για τα ΑΕΙ-ΤΕΙ; Σήμερα εξάλλου δεν συζητούν να το εντάξουν στην υποχρεωτική εκπαίδευση! Συζητούν να κάνουν κάποιες αλλαγές, να προσθέσουν κι άλλα εμπόδια και να βάλουν συνέταιρο στο σύστημα εισαγωγής και παραπαιδείας το πανεπιστημιακό σύστημα. Δεν ενοχοποιούν το διαχωρισμό σε δέσμες και κατευθύνσεις, που διαλύει την εκπαιδευτική συνοχή του σχολείου ή τη μεταφορά μέσα στο Λύκειο και το διπλό ρόλο των εξετάσεων, που επέβαλε ο νόμος του Αρσένη. Το μένος τους στρέφεται αποκλειστικά κατά του αδιάβλητου στοιχείου των πανελλαδικών εξετάσεων, ειδικά της απρόσωπης διαδικασίας, που τυπικά, με κάποια ενιαία κριτήρια και δυνατότητες επιλογής τμημάτων πέραν των ορίων της μιας σχολής, δίνει τη δυνατότητα σε όλα τα παιδιά (κι όχι μόνο στα αρχοντόπουλα ) να διεκδικούν μια θέση στις «καλές σχολές». Ενοχοποιούν αυτή την τυπικά «αξιοκρατική» διαδικασία, που δεν είναι ταξικά ουδέτερη, προστατεύει ωστόσο τους υποψήφιους φοιτητές από τις πιο χυδαίες εκφάνσεις μιας συναλλαγής που συναντάμε σε κάθε βήμα του δημόσιου βίου (είναι συχνές οι καταγγελίες πανεπιστημιακών και φοιτητών, για τον τρόπο οργάνωσης των μεταπτυχιακών, για την αξιολόγηση «ημετέρων» φοιτητών σε εξετάσεις, εργασίες, λήψη πτυχίων με ανταλλάγματα εκλογής κλπ ). «Το σύστημα εξάντλησε τα όριά του», «δεν είναι αντικειμενικό», «δεν είναι αξιοκρατικό», δημιουργεί προβλήματα στην αγορά γιατί φτιάχνει «παπαγάλους», λέει η κυρία Διαμαντοπούλου, θεωρώντας μόνο το αδιάβλητο στοιχείο του αμελητέο, που πρέπει να το ξεπεράσουμε!
Οι ίδιοι που δήθεν κλαίνε για την υποταγή του λυκείου στις εξετάσεις εισαγωγής, προτείνουν ακόμα μεγαλύτερη εξάρτηση του σχολείου, όλων των τάξεων του Λυκείου, με πιο αναξιόπιστο και υποκειμενικό σύστημα, για να αποδεσμευτεί τάχα το σχολείο από τις πανελλαδικές.
Κι ενώ με προθυμία θυσιάζουν τον αδιάβλητο χαρακτήρα των εξετάσεων, τι «απελευθερώνουν»;
• Συνεχίζει το Λύκειο να λειτουργεί σαν προθάλαμος των ΑΕΙ ( με δέσμες ή κατευθύνσεις ή πρακτικό/κλασσικό ). Όλες ανεξαίρετα οι προτάσεις εμπεριέχουν το συνυπολογισμό της βαθμολογίας του Λυκείου για την εισαγωγή στην ανώτατη εκπαίδευση. Φτάσανε μερικοί να προτείνουν και την προσμέτρηση των βαθμών και των τριών τάξεων του Λυκείου. Φυσικά και ο υπουργός παιδείας ενθαρρύνει κάτι τέτοιο, υποσχόμενος στους καθηγητές «κοινωνική αναγνώριση» και αναβάθμιση μ’ αυτό τον τρόπο. Στις πιθανές παρενέργειες -ρουσφέτια, εξαγορές κλπ, που ανθούν στη χώρα μας, απαντά ότι η ελεύθερη εκπαιδευτική αγορά θα αυτορυθμιστεί και θα αυτοκαθαρθεί και ηθικοποιηθεί!
Τόσες και τόσες προτάσεις …
Αυτοί που θρηνούσαν για τη διαφθορά των πανεπιστημίων και πρόκριναν να ιδρυθούν ιδιωτικά, για να σώσουν δήθεν την αξιοκρατία και την επιστήμη, τώρα προτείνουν να κανονίζουν τα πανεπιστήμια πόσοι θα μπαίνουν και με ποια κριτήρια. Προωθούν, σταδιακά, να αναλάβουν τα ΑΕΙ την επιλογή των φοιτητών (που είναι συστατικό στοιχείο της επιχειρηματικής λειτουργίας και της αποκαλούμενης «αυτονομίας» των ΑΕΙ-ΤΕΙ ).
• Η επιλογή θα ξεκινά νωρίτερα, μα θα συνεχίζεται και μετά σε «ένα προπαρασκευαστικό» έτος. «Στο τέλος του πρώτου έτους θα γίνεται η κατάταξη του φοιτητή στη συγκεκριμένη Σχολή ή Τμήμα με βάση την απόδοσή του στα μαθήματα του πρώτου έτους… Η επιλογή Σχολής, δεν θα είναι αποτέλεσμα μιας “στιγμιαίας” επίδοσης […] αλλά θα αποτελεί μια διαδικασία που θα διαχέεται σε όλα τα έτη του Λυκείου και τα πρώτα του Πανεπιστημίου». Πόσα χρόνια θα περιπλανιέται ο νέος σαν υποψήφιος; Ποιος θα είναι ο αντικειμενικός κριτής και ποια η αδιάβλητη διαδικασία; Πότε θα τελειώνει τις σπουδές ο νέος για να βγει στη δουλειά;
• Τα φροντιστήρια θα πολλαπλασιαστούν, καθώς θα επεκταθούν και στην ανώτατη εκπαίδευση με αντίστοιχη «αναβάθμιση» του κόστους τους, όπως συμβαίνει ήδη σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. – που εφαρμόζουν παρόμοια συστήματα εισαγωγής- γιατί η πηγή που τα θρέφει και τα γιγαντώνει είναι η αυξανόμενη ανεργία και ο σκληρός ανταγωνισμός για σπουδές με καλύτερες εργασιακές προοπτικές.
• Όλες οι προτάσεις πολλαπλασιάζουν τα ταξικά φίλτρα, προσθέτοντας στις επιλεκτικές διαδικασίες του Λυκείου εκείνες των πανεπιστημίων και όχι μόνο, αφού όπως δήλωνε ο πρώην υπουργός Στυλιανίδης: «Η γενικότερη ευρωπαϊκή τάση είναι να διευκολύνεται η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, το φίλτρο να μεταφέρεται από το Λύκειο μέσα στο πανεπιστήμιο και στο ΤΕΙ».
• Η πρόταση για προπαρασκευαστικό πολλαπλασιάζει τους φραγμούς, περιορίζει και τις επιλογές, καθώς οι υποψήφιοι θα διεκδικούν την εισαγωγή σε περιορισμένο κύκλο τμημάτων μιας σχολής ή ενός ιδρύματος με την πιθανότητα αποκλεισμού τους από το συγκεκριμένο τμήμα που θέλουν να σπουδάσουν. Κατά συνέπεια ο υποψήφιος θα αναγκαστεί να περιπλανιέται με σημαντικό κόστος από ΑΕΙ σε ΑΕΙ χωρίς να μορφώνεται, μέχρι να καταλήξει σε «ευκολότερες» σπουδές ή να εγκαταλείψει εξουθενωμένος.
• Η πρόταση συνδέεται με μεγαλύτερη υποβάθμιση στην ανώτατη εκπαίδευση: Απαιτεί τεράστιες υποδομές στα πανεπιστήμια για την εξασφάλιση των οποίων στο παρελθόν έχουν προταθεί δίδακτρα (Μπαμπινιώτης), προϋποθέτει την εφαρμογή της αξιολόγησης και υπονομεύει ακόμη περισσότερο τον επιστημονικό χαρακτήρα των ιδρυμάτων με τη μετατροπή τους σε εξεταστικά κέντρα, όπως συμβαίνει ήδη στο Λύκειο.
Αλήθεια γιατί μεταλυκειακό ή προπαρασκευαστικό;
Τι θα μάθουν καλύτερα οι υποψήφιοι σ’ αυτό;
Τη γλώσσα, τα μαθηματικά, τη φυσική, τη χημεία, τη βιολογία, την ιστορία;
Και το σχολείο τι θα τους έχει μάθει; Τις «μη συνήθεις δεξιότητες» για να αντιμετωπίσουν την κρίση, όπως λέει η Κομισιόν;
• Παύει η επιτυχία σε συγκεκριμένο τμήμα επιστημονικών σπουδών και συζητούν η εισαγωγή των φοιτητών να γίνεται αρχικά σε Σχολές και μετά το πρώτο έτος, ανάλογα με τις επιδόσεις, να επιλέγεται το Τμήμα. Έτσι δε θα εισάγεται κανείς σε τμήμα (που συνιστά το επιστημονικό αντικείμενο σπουδών ), αλλά θα παραμένει ένα χρόνο στον προθάλαμο μιας σχολής προσπαθώντας να εισαχθεί σε τμήματα μόνο αυτής της σχολής. Πιθανότητα πρόσβασης σε μια σχολή δηλαδή, και χωρίς άλλη επιλογή: σε περίπτωση αποτυχίας θα παίρνει δρόμο. Πόσα παιδιά λαϊκών οικογενειών θα ριψοκινδυνεύσουν μ’ αυτές τις συνθήκες να δηλώσουν π.χ. την ιατρική;
Αυτοί που θρηνούν για τα παιδιά που βασανίζονται στα φροντιστήρια και για τα έξοδα των οικογενειών, θέλουν να περιορίσουν τις δυνατότητες επιλογής των υποψηφίων σε ένα μόνο πεδίο και στα τμήματα μιας μόνο σχολής, για να πετυχαίνουν τάχα στην πρώτη τους επιλογή! Κι αν αποτύχουν; Πουθενά!
Γιατί ενοχλεί η πολλαπλή επιλογή;
Γιατί θα γίνει δυστυχισμένος ο μαθητής που αντί στη Νομική θα μπει στο ιστορικό;
Θα είναι πιο δυστυχισμένος αυτός ή ο καλός μαθητής που δεν θα μπει πουθενά, ενώ η επίδοσή του είναι πολύ καλή, αλλά όχι για τη μοναδική επιλογή;
Σ’ αυτό το έδαφος ευδοκιμούν διάφορες προτάσεις «ελεύθερης πρόσβασης» που, δειλά-δειλά, θα δούμε να χωρίζουν τις σχολές σε κατηγορίες, σε «αζήτητες» και «ευγενείς»– στις πρώτες η είσοδος θα είναι ελεύθερη για το κοινό, στις δεύτερες θα υπάρχουν και εξετάσεις (όπως γίνεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες ).
Για να καταλήξουν σε ακόμα περισσότερες εξετάσεις…
Ο βασικός στόχος παραμένει η διαδικασία επιλογής να μεταφερθεί στα ΑΕΙ-ΤΕΙ και μέχρι να αποδώσουν τα μέτρα αναμόρφωσης του Λυκείου, μεταβατικά, όπως λέει ο κ. Μπαμπινιώτης, φαίνεται να συγκλίνουν στην πρόταση «απελευθέρωσης» του με… περισσότερες εξετάσεις. Για την εισαγωγή δηλαδή στην ανώτατη εκπαίδευση θα μετρούν δυο κριτήρια:
• η επίδοση στο λύκειο, με εξετάσεις από την Α΄ Λυκείου, που θα συνυπολογίζονται για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια αλλά και θα αξιολογούν τις επιδόσεις των σχολείων και των εκπαιδευτικών!
• η βαθμολογία στις εξετάσεις που θα διενεργούνται μετά το λύκειο, από… εξεταστικό οργανισμό, υπό την εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας.
Και τα δύο κριτήρια θα έχουν την ίδια βαρύτητα.
• Επιπλέον οι σχολές, θα μπορούν να πριμοδοτήσουν με συντελεστές βαρύτητας τα κρίσιμα για τα προγράμματα μαθήματα.
Η κονταρομαχία με τη βαρβαρότητα δήθεν των πανελλαδικών εξετάσεων είναι ύποπτη.
Γνωρίζουν όλοι πολύ καλά πως σε καμία χώρα δεν εφαρμόζεται «ελεύθερη πρόσβαση» όπου, χωρίς την απειλή της ανεργίας, όλοι οι μαθητές μπορούν, αφού έχουν κατακτήσει τη βασική γενική μόρφωση – αναγκαία προϋπόθεση για να σπουδάσουν - χωρίς καμιά εξεταστική διαδικασία στο σχολείο ή στο πανεπιστήμιο, να γραφτούν στο τμήμα της σχολής που επιθυμούν και να σπουδάσουν χωρίς εμπόδια.
Γνωρίζουν καλά όλοι πως δυο είναι τα συστήματα σ’ όλο τον κόσμο που επιλέγονται οι υποψήφιοι φοιτητές:
• Η επιλογή γίνεται από τα πανεπιστήμια, που θέτουν τους δικούς τους όρους και ελέγχουν τις διαδικασίες.
• Η επιλογή γίνεται από τη Β΄ βάθμια εκπαίδευση, με την ευθύνη του υπουργείου παιδείας.
Όλα τα συστήματα που εφαρμόστηκαν προ των πανελλαδικών εξετάσεων, αντικαταστάθηκαν, επειδή θεωρήθηκαν –και δικαιολογημένα- περισσότερο διαβλητά. Και όπως έγραφε ο Παπανούτσος το 1964 με την εφαρμογή των πρώτων ενιαίων γενικών εξετάσεων σε πανελλαδική κλίμακα «Για πρώτη φορά παιδιά μελών κυβερνήσεως ελληνικής απέτυχαν στις εξετάσεις τις εισαγωγικές στα πανεπιστήμια».
Οποιαδήποτε μεταφορά της διαδικασίας εισαγωγής σε αθέατους μηχανισμούς αξιολόγησης και διαδικασίες άγονης κινητικότητας και περιήγησης των παιδιών σε προπαρασκευαστικά τμήματα, κατάργηση των εξετάσεων σε τμήματα χαμηλής ζήτησης και «καταδίκη» των φτωχότερων παιδιών να φυλακίζουν σ’ αυτά τα όνειρά τους, για ν’ αφήνουν τα «ευγενή τμήματα» στα αρχοντόπουλα που θα καλοπληρώνουν, θα είναι το πιο μεγάλο σκάνδαλο.
Το πρόβλημα της παιδείας, άρα και του εξεταστικού, δεν είναι τεχνοκρατικό, αλλά πολιτικό - κοινωνικό.
Πηγή έμπνευσης για τις προτάσεις αυτές δεν είναι οι ανάγκες των μαθητών και των γονιών τους, αλλά οι απαιτήσεις των επιχειρήσεων και οι κατευθύνσεις της Ε.Ε. για φθηνή και μαζική αναπαραγωγή εργατικού δυναμικού με κάποια γενικά μεταλυκειακά εφόδια, ώστε να ανταποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες της αγοράς για εργασιακή ευελιξία – κινητικότητα και συνεχείς καταρτίσεις.
Ο τρόπος εισαγωγής έχει σχετική αξία και δεν είναι πανάκεια.
Το όνειρο του μαθητή για το μέλλον του συμπιέζεται και κακοποιείται σε όλη τη σχολική πορεία του: Από τη μέρα που δεν θα βρει θέση στο δημόσιο νηπιαγωγείο ή θα στριμωχτεί στο μισό μέτρο χώρο που του αντιστοιχεί στα άθλια κτίρια κι αντί για παιχνίδι θα κάνει μάθημα (για να γίνει πιο ανταγωνιστικός ). Στη συνέχεια στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο, με τις διαφορετικές ταχύτητες, που βασίζονται στην ενίσχυση που έχει καθένας απ’ το σπίτι του, με τα ακατάλληλα προγράμματα και βιβλία, που γεμίζουν το σπίτι βοηθήματα, τις γειτονιές φροντιστήρια και τους γονείς και τα παιδιά με απόγνωση,
Στην εκμεταλλευτική κοινωνία, το εξεταστικό σύστημα αποτυπώνει το σκοπό της εκπαίδευσης, που είναι ο ταξικός διαχωρισμός και η χειραγώγηση. Κανένα εξεταστικό σύστημα δεν μπορεί να εξασφαλίσει τη μείωση των φροντιστηρίων, το δικαίωμα στη μόρφωση των οικονομικά και κοινωνικά αδύναμων μαθητών, την απαλλαγή των μαθητών και των οικογενειών τους από το άγχος και την ανασφάλεια για το αύριο, όταν η μόρφωση θεωρείται εμπόρευμα, όταν η ακρίβεια και η ανεργία καλπάζουν κι ο ανταγωνισμός για μια «θέση στον ήλιο» γίνεται αδυσώπητος.
Χωρίς αλλαγή της γενικότερης πολιτικής, ώστε να δίνεται διέξοδος στην αγωνία των λαϊκών οικογενειών για την εργασία και την οικονομική εξασφάλιση των παιδιών τους, χωρίς τη δημιουργία δημόσιων επαγγελματικών σχολών, μετά το 12χρονο σχολείο, ενταγμένων στο εκπαιδευτικό σύστημα, για να εξασφαλίζουν επάρκεια και προοπτική σε μια σειρά επαγγέλματα, που δεν απαιτούν επιστημονική μόρφωση, χωρίς Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση, χωρίς αλλαγές στο επίπεδο της οικονομίας και της κοινωνίας, είναι αδύνατο να αποδώσουν στην εκπαίδευση έστω και μικρής σημασίας βελτιωτικά μέτρα.
Έτσι η άμεση αποδέσμευση του σχολείου από το σύστημα εισαγωγής (που σημαίνει κατάργηση των κατευθύνσεων και των πανελλαδικών εξετάσεων της Γ’ Λυκείου, εξάλειψη της διάκρισής του από την υποχρεωτική εκπαίδευση, ενοποίηση Δημοτικού –Γυμνασίου-Λυκείου, Γενικής και Τεχνικής μόρφωσης – θεωρίας και πράξης ) συνδέεται με τον αναπροσανατολισμό του σχολείου στην ολοκληρωμένη παροχή Βασικής Γενικής Παιδείας, που είναι το πρώτο ζητούμενο και για τις πανεπιστημιακές σπουδές.
Η λύση είναι μια…
Γι’ αυτό υποστηρίζουμε την πρόταση για το Ενιαίο 12χρονο Βασικό Υποχρεωτικό Σχολείο, που είναι το σχολείο της ολόπλευρης μόρφωσης όλων και της αρμονικής ανάπτυξης των ικανοτήτων του καθενός.
Ένα σχολείο που θα ολοκληρώνει το έργο του χωρίς να χρειάζεται κανενός είδους φροντιστήριο, γιατί ο σκοπός του δε θα είναι «μαθησιοκεντρκός», αλλά να συμβάλλει στην κοινωνική διαπαιδαγώγηση της προσωπικότητας: μέσα από αληθινά ενιαίο πρόγραμμα, όπου το κάθε διακριτό μάθημα θα κρίνεται από την ιδιαίτερη συνεισφορά του στην ισόρροπη ανάπτυξη του παιδικού ψυχισμού (νόηση, συναίσθημα και βούληση ), όπου θα μπορεί να επιτευχθεί η γενική επιστημονική θεώρηση της φυσικής και κοινωνικής πραγματικότητας κι ακόμη να βρει τη θέση της η Φυσική και Αισθητική Αγωγή, χωρίς τη διάσπαση θεωρίας –πράξης, την αντίφαση εκπαίδευσης και ζωής.
Η μόρφωση δεν είναι απλά ζήτημα γνώσης, είναι ζήτημα ζωής, όπως έλεγε ο Γληνός.
Η κοινωνική διαπαιδαγώγηση σταθερής και δημιουργικής προσωπικότητας προϋποθέτει συνολική αναδιάρθρωση και ριζική ανανέωση του προγράμματος.
Να φύγουν οι επικαλύψεις από τάξη σε τάξη κι από βαθμίδα σε βαθμίδα
Να αποκτήσει συνέχεια και συστηματική οργάνωση η διδασκαλία κάθε αντικειμένου
Χρειάζεται επιστημονικός προσδιορισμός της διδακτέας ύλης.
Χρειάζεται το πρόγραμμα να αποκτήσει εσωτερική ενότητα, να επικεντρώσει σε κείνες τις βασικές γνώσεις και μεθόδους που είναι απαραίτητες στους νέους για να οικοδομήσουν επιστημονική κοσμοαντίληψη και βιοθεωρία.
Να διαμορφώσει σταδιακά ο νέος προσωπικότητα ικανή για κριτική σκέψη και κοινωνική πράξη.
Οι εξετάσεις σ’ ένα τέτοιο σχολείο λειτουργούν σαν στοιχείο ανατροφοδότησης της διδασκαλίας και ως κίνητρο της μορφωτικής προσπάθειας, έχουν τη μορφή επιβράβευσης και όχι απόρριψης του μαθητή.
Μόνο έτσι αποχτά νόημα κάποια πρόταση επιλογής για τα ΑΕΙ- αναγκαία από τον καταμερισμό εργασίας που πρέπει να αποτυπώνεται στον σχεδιασμό των τμημάτων, προγραμμάτων και θέσεων της Ανώτατης Εκπαίδευσης- αφού θα έχει ολοκληρωθεί το μορφωτικό έργο του σχολείου, βασική προϋπόθεση για οποιαδήποτε επαγγελματική εκπαίδευση ή επιλογή.
Δεκαετίες τώρα διεκδικούμε:
• Να αποδεσμευτεί το σχολείο από τη διαδικασία της κοινωνικής επιλογής και της πρόωρης εξειδίκευσης, για να καταχτούν όλα τα παιδιά, δημόσια και δωρεάν, τη βασική γενική μόρφωση, σε συνθήκες κατάλληλες για την ηλικία και τη διαπαιδαγώγησή τους.
• Το κράτος να εξασφαλίσει στους νέους μετά τα 18 χρόνια, το δικαίωμα επαγγελματικής επιλογής, για σπουδές αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν:
• Σε κρατικές Επαγγελματικές σχολές ή
• Σε Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση, με ισότιμα τμήματα και σχολές

• Η διαδικασία επιλογής για την Ανώτατη Εκπαίδευση πρέπει οπωσδήποτε να είναι ενιαία και μπορεί να έχει την τεχνική μορφή κάποιων «μεταλυκειακών» εξετάσεων σε 2-3 μαθήματα σχετικά με το επιστημονικό αντικείμενο, όπου προσανατολίζεται ο υποψήφιος, ώστε με κατάλληλους συνδυασμούς 4-5 μαθημάτων να έχει πολλαπλές επιλογές ακόμη και στο σύνολο των πανεπιστημιακών τμημάτων, το δικαίωμα επανάληψης της διαδικασίας όσες φορές επιθυμεί ο υποψήφιος, την κατοχύρωση βαθμολογίας, την ιδιαίτερη μέριμνα για τους εργαζόμενους και τα παιδιά ειδικών κατηγοριών (ΑΜΕΑ, εσπερινών σχολείων, μειονότητα κ.ά. ).
• Να μην υπάρχει στο σχολείο κανένας διαχωρισμός (ούτε δέσμες ή κατευθύνσεις ή χωρισμός σε κλασσικό-πρακτικό ).
• Να καταργηθούν οι πανελλαδικές εξετάσεις στην Γ΄ Λυκείου. Η διαδικασία της πρόσβασης να ακολουθεί μετά την απόκτηση απολυτηρίου.
• Να μην προσμετράται ο προφορικός βαθμός του σχολείου, ούτε να εξαρτάται από τις εξετάσεις εισαγωγής ο βαθμός απολυτηρίου.
• Να μην εξετάζεται κανείς σε μαθήματα που δεν διδάχτηκε επαρκώς στο δημόσιο σχολείο.
• Οι εξετάσεις να προηγούνται χρονικά της εισόδου στα ΑΕΙ-ΤΕΙ,
• Δηλώνουμε, τέλος, την αντίθεσή μας στη μετατροπή των πανεπιστημίων σε κέντρα διαλογής των υποψηφίων (με κίνητρο μάλιστα τα κουπόνια που θα κουβαλά κάθε υποψήφιος φοιτητής, ως δίδακτρα ), στην επιχειρούμενη προσπάθεια επιβολής νέων φραγμών στην Ανώτατη Εκπαίδευση, με κύκλους και τμήματα χωρίς επιστημονική ειδίκευση κι επαγγελματική προοπτική.
H κυβέρνηση βιάζεται να προχωρήσει τις αλλαγές με πιο γρήγορους ρυθμούς, όχι γιατί αγωνιούν οι κυβερνώντες για την ποιότητα ζωής και τη μόρφωση των παιδιών μας, ούτε για την οικονομία των οικογενειών μας αλλά για να εναρμονιστεί η Ελλάδα πιο γρήγορα στις αποφάσεις της Ε.Ε., του ΟΟΣΑ και των επιχειρηματικών συμφερόντων που εκπροσωπούν.
Όλα αυτά δεν είναι θέμα συζήτησης και διαλόγου, είναι θέμα πολιτικών επιλογών και αποφάσεων. Αλλά η πολιτική για την παιδεία στην ταξική μας κοινωνία δεν μπορεί να τους ικανοποιεί όλους.
• Και τη Στρογγυλή Τράπεζα των ευρωπαίων βιομηχάνων και την Ε.Ε., τον ΟΟΣΑ και τον ΣΕΒ, για αύξηση της ανταγωνιστικότητας, της κερδοφορίας
• Και την εργατική τάξη και την ανάγκη για ουσιαστική μόρφωση των παιδιών της, στην υπηρεσία της κοινωνικής προόδου, για ζωή με δικαιώματα
Διατηρώντας το σημερινό βαθιά ταξικό και εμπορευματοποιημένο σχολείο, προσπαθούν να παραπλανήσουν γονείς και μαθητές, υποσχόμενοι «αποσύνδεση» του λυκείου από το σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ και δήθεν « ελεύθερη » πρόσβαση στα πανεπιστήμια, με γαρνιτούρα το νέο χαρούμενο, «μαθητοκεντρικό», αυτόνομο, ψηφιακό, ελεύθερα επιλεγμένο ….σχολείο της αμάθειας.
Γιατί οι δύο επιτροπές «σοφών» του Υπουργείου Παιδείας αυτό καλούνται να κάνουν:
Η μία θα φορτώνει το σχολείο με εξεταστικές διαδικασίες «αξιολόγησης», ένα πλήθος ταξικούς φραγμούς σ’ όλες τις βαθμίδες και η άλλη θα ξεφορτώνει το σχολείο από όσα μορφωτικά υλικά έχουν απομείνει.
Δεν τους ζητήσαμε τίποτα απ’ όλα αυτά.
• Δεν είναι δική μας απαίτηση, είναι οπισθοδρόμηση η διάσπαση του Αναλυτικού Προγράμματος και η αυτονόμηση του από περιοχή σε περιοχή, από σχολείο σε σχολείο, από τάξη σε τάξη. Δεν είναι δική μας ανάγκη η διαφοροποίηση του σχολικού προγράμματος…. «Με αρχές και πρακτικές διαφοροποιημένης διδασκαλίας/μάθησης, για να μειωθεί, ο κίνδυνος της σχολικής αποτυχίας», τάχα.
• Δεν είναι δική μας ανάγκη η «ολοήμερη παραμονή των μαθητών στο σχολείο», η δημιουργία «ζώνης πολιτισμού» με πασσαλείματα ξένων γλωσσών, μουσικής, θεάτρου, κινηματογράφου, ρητορείας και λογοτεχνίας, έξω από το Αναλυτικό πρόγραμμα, που θα κόβουν στα μέτρα του εμπορίου τη γλωσσομάθεια, τη φυσική αγωγή, την καλλιτεχνική παιδεία και την αισθητική αγωγή.
• Δεν είναι δική μας ανάγκη «το ανοιχτό δημοκρατικό σχολείο των δεξιοτήτων» και η επιστροφή στη στοιχειώδη εκπαίδευση της «γραφής, αρίθμησης» με «ολίγα αγγλικούλια και κομπιούτερ» συνοδευόμενα από επικοινωνιακές δεξιότητες και ελαστική συνείδηση, που είναι το όραμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το σχολείο του 21ου αιώνα.
• Δεν είναι δική μας απαίτηση να κατακτηθεί η γνώση χαζοχαρούμενα χωρίς κόπο από τα παιδιά μας. Δεν θέλουμε εμείς το δάσκαλο διασκεδαστή, ούτε διαμεσολαβητή, «φίλο των παιδιών», αστοιχείωτο επιστημονικά, χωρίς κανένα κύρος και ρόλο, να επιβλέπει απλώς την αναζήτηση πληροφοριών στο Ιντερνετ, να επαινεί κάθε ανερμάτιστη προσπάθεια και να προσέχει μη σκοτωθούν τα παιδιά μεταξύ τους.
• Δεν είναι δική μας ανάγκη ένα πρωινό φροντιστήριο, τύπου ιντερνάσιοναλ μπακαλορεά των ιδιωτικών σχολείων, με συμπλήρωμα την «ελεύθερη ζώνη» επιλογών και δραστηριοτήτων, που ακυρώνει το μορφωτικό και διαπαιδαγωγητικό ρόλο του σχολείου.
• Δεν είναι δική μας απαίτηση η ακύρωση της εκπαιδευτικής λειτουργίας, η απαξίωση της δουλειάς των δασκάλων και η μετατροπή του σχολείου σε ολοήμερο κακό φροντιστήριο …με την Ενισχυτική και την Πρόσθετη Διδακτική Στήριξη.
• Δεν είναι δική μας απαίτηση οι ζώνες εκπαιδευτικών προτεραιοτήτων, όπου η φιλανθρωπία των χορηγών θα παρηγορήσει τα παιδιά για τη φτώχεια και τα αδιέξοδά τους και ο Συμβουλευτικός Σταθμός θα τα μάθει να ελέγχουν το φόβο, το φθόνο και την ανασφάλεια!
• Δεν είναι δική μας απαίτηση η «αξιολόγηση» και η «ελεύθερη επιλογή σχολείου», πάνω στο Θατσερικό μοντέλο εμπορευματοποίησης της παιδείας και αξιολόγησης του πλούτου ή της φτώχειας των «τοπικών κοινωνιών». Εμείς θέλουμε τα παιδιά μας να πηγαίνουν στο σχολείο της γειτονιάς τους, να έχουν φίλους, να μεγαλώνουν, να ωριμάζουν και να αυτονομούνται στο περιβάλλον τους κι όχι να ταξιδεύουν χιλιόμετρα κάθε μέρα για να βρουν το σχολείο που θα «καταδεχτεί» τη μαθησιακή δυσκολία τους ή να ψάχνουν το ανταγωνιστικό άριστο σχολείο- εκπαιδευτικοί μετανάστες χωρίς όφελος.
• Δεν είναι δική μας ανάγκη ο διορισμός ενός «συμβούλου επαγγελματικού προσανατολισμού σε κάθε σχολική μονάδα» για να «βοηθάει» να κάνουν οι μαθητές κατάλληλες επιλογές και να αποφεύγουν αυτές που οδηγούν σε «ματαιώσεις». Να κοντύνουν δηλαδή τα όνειρά τους για γενική μόρφωση και σπουδές, με τις υποδείξεις του ΣΕΒ και της ΓΣΕΕ, που τους ανάθεσε ο κ. Στυλιανίδης να ετοιμάσουν το συμβουλευτικό πρόγραμμα.
• Δεν είναι δική μας ανάγκη η αποκέντρωση και η μεταβίβαση της ευθύνης για τα σχολεία στις τοπικές αρχές και στην «τοπική κοινωνία». Είναι πικρή η εμπειρία μας από τους Δήμους στις μέχρι σήμερα αρμοδιότητές τους. Έχουμε απελπιστεί να τους κυνηγάμε για να φροντίσουν την συντήρηση και επισκευή των σχολείων, ώστε να μην πέφτουν οι σοβάδες στα κεφάλια των μαθητών, να μην στάζουν τα σχολεία, να χαρακτηρίσουν τα οικόπεδα κλπ. Καταναλώνουμε χιλιάδες ώρες για να αναζητούμε στοιχεία και να πιέζουμε τους δημάρχους να μοιράσουν έγκαιρα στις Σχολικές Επιτροπές τα λεφτά για τη λειτουργία των σχολείων, που στέλνει το Υπουργείο Εσωτερικών γι’ αυτό το σκοπό. Δεν είναι λίγοι οι Δήμαρχοι που αντί να τα δώσουν για τη λειτουργία των σχολείων τα κάνουν…. συντριβάνια και γούρια την πρωτοχρονιά για τους ψηφοφόρους τους! Είναι εξαιρετικά ευρηματικοί στο να μετατρέψουν το δημόσιο σχολείο σε εμπορικό κέντρο (στρατηγική των επενδύσεων του σχολικού χώρου το λένε ): να νοικιάζουν αίθουσες και εργαστήρια σε ιδιωτικούς φορείς, να αναθέτουν σε εργολάβους την καθαριότητα των προαυλίων, να ιδρύουν δημοτικά φροντιστήρια «χαμηλού κόστους» μέχρι και να ιδρύουν «δημοτικά πανεπιστήμια», ενώ δεν έχουν ποτέ διαμαρτυρηθεί για την υποβάθμιση του δημόσιου σχολείου. Επιζητούν να μεταφερθεί από το κράτος στην τοπική αυτοδιοίκηση συνολικά η αρμοδιότητα για την εκπαίδευση, αλλά δεν καταδέχονται να ασχοληθούν με τη μεταφορά των μαθητών στα ειδικά σχολεία και την μετατοπίζουν στους γονείς.
Οι προτάσεις μας δεν έχουν δυσκολία κατανόησης. Είναι λύσεις που επιβάλλει η κοινή λογική, αν δεν παρεμβάλλονται άλλα συμφέροντα.
• Τι πιο λογικό από την καθιέρωση της αποκλειστικά δημόσιας και δωρεάν δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής;
• Τι πιο λογικό από την καθιέρωση του Ενιαίου 12χρονου Σχολείου, δημόσιου και δωρεάν, για όλα τα παιδιά, ως τα 18 τους χρόνια. Σχολείο με ενιαία δομή, ενιαίο πρόγραμμα, ενιαία διοίκηση και λειτουργία που θα ολοκληρώνει την εργασία του, χωρίς ανάγκη φροντιστηρίων, θα διαμορφώνει σταθερές προσωπικότητες, ανθρώπους με χαρακτήρα και άλλες κοινωνικές αξίες, για να μπορέσουν να πάρουν τις τύχες τους στα χέρια τους.
• Τι πιο λογικό από την καταγραφή και εξασφάλιση ειδικής αγωγής όλων των παιδιών με ειδικές ανάγκες. Εξασφάλιση δημόσιας και δωρεάν υγειονομικής φροντίδας, εξασφάλιση εργασίας για όσους μπορούν να εργαστούν. Στήριξη και βοήθεια από το σχολείο στα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες.
• Τι πιο λογικό από την υποχρέωση του κράτους να φτιάξει αναλυτικά προγράμματα και βιβλία, ενιαία για όλους τους μαθητές, στηριγμένα στην επιστημονική γνώση και την αντικειμενική αλήθεια, να εξασφαλίζουν σ’ όλα τα παιδιά την άριστη γνώση της ελληνικής γλώσσας, την κατανόηση των μαθηματικών, των φυσικών επιστημών και της ιστορικής εξέλιξης. Τι πιο λογικό από την απόσυρση των καινούριων βιβλίων που διαλύουν τη γλώσσα και τη σκέψη των παιδιών, υποκαθιστούν τη γενική παιδεία με δεξιότητες και έβαλαν τα φροντιστήρια στο Δημοτικό –ακόμα και στα ιδιωτικά σχολεία.
• Τι πιο λογικό από την υποχρέωση του κράτους να μάθει στον κάθε μαθητή πολύ καλά στα 15 χρόνια και άριστα στα 18, με την αποφοίτηση, μια τουλάχιστον ξένη γλώσσα και να βεβαιώνεται αυτό από το απολυτήριό του.
• Τι πιο λογικό από το να εξασφαλίζονται ολοκληρωμένα στο σχολείο, για όλους τους μαθητές, μέσα από το Αναλυτικό Πρόγραμμα, με τις κατάλληλες υποδομές και μόνιμους εκπαιδευτικούς η Φυσική Αγωγή, η Καλλιτεχνική Παιδεία και η Αισθητική Αγωγή.
• Να εξασφαλίζει ίδια δικαιώματα στην μόρφωση για όλα τα παιδιά των μεταναστών. Ειδική φροντίδα ώστε να μάθουν την μητρική τους γλώσσα την ιστορία και τον πολιτισμό τους.
• Να φτιάξει το κράτος σχολικά κτίρια σύγχρονα, ασφαλή, με όλους τους αναγκαίους χώρους και τον εξοπλισμό (λειτουργικά γραφεία διδασκόντων, εργαστήρια, γυμναστήριο, βιβλιοθήκη, μαγειρείο-τραπεζαρία, καλλιτεχνικό εργαστήριο, αίθουσα ειδικών μαθημάτων, κατάλληλα διαμορφωμένο -ανάλογο των αναγκών κάθε ηλικίας - ασφαλές, άνετο προαύλιο, ιατρείο, αίθουσα συλλόγου γονέων, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων κλπ ). Σχολεία «ανοιχτά» στις ανάγκες των παιδιών (για παιχνίδι, αθλητικές και πολιτιστικές δραστηριότητες που τα ίδια αποφασίζουν ), στους συλλόγους των εκπαιδευτικών και των γονιών (για τη λειτουργία και τις δραστηριότητές τους ), στους μαζικούς φορείς της γειτονιάς και «κλειστά» στις επιχειρήσεις και σε κάθε εμπορική δραστηριότητα. Όχι στις Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα στην ανέγερση σχολείων.
• Τα σχολεία μας χρειάζονται μόνιμο προσωπικό: εκπαιδευτικούς, γραμματείς, φύλακες, επιστάτη, καθαρίστριες, βιβλιοθηκονόμο. Χρειάζεται στελέχωση της εκπαίδευσης με ειδικό επιστημονικό προσωπικό για την εκτίμηση και διάγνωση των προβλημάτων των μαθητών και επαρκή στήριξη του διδακτικού έργου κι όχι οικονομικό διευθυντή (μάνατζερ ) για να στέλνει στις οικογένειές μας το λογαριασμό (αφού απαλλάξουμε το κράτος από τις υποχρεώσεις του και τις αναλάβουμε εμείς ως μέλος της τοπικής κοινωνίας που «αποφασίζει…» ) ούτε να επιτρέπει την επέκταση του μέτρου των ενοικιαζόμενων εργαζομένων και στα σχολεία με το άρθρο 36 του ν.3699/2008, με την παραχώρηση της καθαριότητας σε ιδιωτικά συνεργεία, με κεντρική δηλαδή κατεύθυνση την ιδιωτικοποίηση του δημόσιου ρόλου της παιδείας και την προώθηση μεσαιωνικών σχέσεων εργασίας. Να καταργηθούν όλες οι ελαστικές μορφές εργασίας. Να καλυφθούν όλες οι ανάγκες με μόνιμες προσλήψεις.
• Τι πιο λογικό από την ίδρυση δωρεάν Κρατικών Επαγγελματικών Σχολών, μετά το δωδεκάχρονο σχολείο, για τα επαγγέλματα που δεν χρειάζονται πανεπιστημιακές σπουδές, που θα παρέχουν ουσιαστική ειδίκευση και πλήρη επάρκεια για την άσκηση επαγγέλματος, χωρίς ανάγκη πιστοποίησης. Πώς να μη στρέφονται όλοι οι μαθητές στα ΑΕΙ-ΤΕΙ όταν η μόνη επιλογή που έχουν είναι τα ΙΕΚ, όπου οι νέοι ακριβοπληρώνουν κατάρτιση σε «εξωτικές» ειδικότητες (ειδικός λουτροθεραπείας-spa, αισθητικός σύμβουλος εμφάνισης (stylist), υπάλληλος μπαρ, διοικητικό στέλεχος αθλητισμού, εκκλησιαστική και πολιτιστική κατάρτιση, υποκριτική θεάτρου –κινηματογράφου κ.α. ) για να εισπράξουν ανεργία και αδιέξοδα.
• Τι πιο λογικό από την εξασφάλιση επιστημονικών σπουδών στην Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση.
• Όχι στην αποκέντρωση των σχολείων με πέρασμα λειτουργιών τους στην τοπική αυτοδιοίκηση. Καμιά κεντρική αρμοδιότητα του κράτους για την παιδεία έξω από το Υπουργείο Παιδείας
• Μακριά από το σχολείο οι εταιρείες και τα δήθεν ευρωπαϊκά και άλλα προγράμματα «αγωγής».
• Να αποσυρθεί ο νέος νόμος πλαίσιο, όχι στην αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος. Να μην εφαρμοστούν οι ευρωπαϊκές οδηγίες που φέρνουν τα ιδιωτικά πανεπιστήμια από το παράθυρο.
• Κατάργηση κάθε μορφής ιδιωτικής εκπαίδευσης.
• Αύξηση των κρατικών δαπανών για την παιδεία στο 15% του Προϋπολογισμού και παράλληλη ένταξη των κοινοτικών κονδυλίων στον κρατικό προϋπολογισμό κι όχι κουπόνια (ενίσχυσης τάχα ) για να διευκολυνθεί η επιβολή διδάκτρων στα πανεπιστήμια, τροφείων στους παιδικούς σταθμούς, επιδότησης των ιδιωτικών φροντιστηρίων και ό,τι άλλο σκεφτούν οι «απορροφητήρες».
• Κατάργηση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου
• Όχι στράτευση στα 18.
Έχουμε πολλές φορές αναλύσει τις ανάγκες και τα αιτήματά μας στο Υπουργείο Παιδείας, γραπτά και προφορικά.
Σήμερα υπάρχουν οι προϋποθέσεις να μορφώνονται όλοι οι άνθρωποι και οι πιο έγκυροι επιστήμονες βεβαιώνουν πως όλα τα παιδιά μπορούν να μορφωθούν.
Θέλουμε τα παιδιά μας μέσα από τις σπουδές τους να αποκτούν αληθινή γνώση και πραγματικά εφόδια για το μέλλον τους κι όχι ισόβια ημιμάθεια και ψευτοαπασχόληση.
Εάν το Υπουργείο Παιδείας είχε πραγματικά σαν στόχο να αναβαθμίσει το δημόσιο σχολείο, δεν θα χρειαζόταν διαλόγους και συναινέσεις. Θα έπαιρνε μέτρα που θα ήταν καλοδεχούμενα. Τώρα γνωρίζει πως τα μέτρα που φέρνει είναι αντιδραστικά και θα συναντήσουν την αγανάκτηση των μαθητών και των οικογενειών τους.
Άλλωστε η κυβέρνηση δεν παύει να δηλώνει πως ο «διάλογος» αρχίζει από τις διεθνείς δεσμεύσεις της χώρας. Τα νέα μέτρα δηλαδή θα είναι συνέχεια των προηγούμενων αποκρουστικών μέτρων και η «συμμαχία των προθύμων της νέας μεταρρύθμισης» προσπαθεί να μας εξαπατήσει και να καλλιεργήσει κλίμα προσδοκίας και αναμονής. Θέλουν να αποκρύψουν πως οι σχεδιασμοί τους καταργούν ολοσχερώς το δημόσιο χαρακτήρα της εκπαίδευσης, αναθέτουν στους επιχειρηματίες – χορηγούς το περιεχόμενο της μόρφωσης και της έρευνας και εκφυλίζουν τη γνώση σε μια χαμηλού κόστους «κατάρτιση», προσαρμοσμένη στις συγκυριακές ανάγκες της «αγοράς».
Το άλμα στο παρελθόν δεν χρειάζεται «διαλόγους» και μεταρρυθμιστικά σχέδια. Όταν οι πολιτικές δυνάμεις έχουν καταθέσει τις προτάσεις τους (που είναι παλιές όσο και οι αμαρτίες της εκπαιδευτικής πολιτικής ) τι καινούργιο περιμένει κανείς να κατατεθεί με τη διαδικασία του διαλόγου;
Να αποκαλύψουμε τη μεθόδευση και τα συμφέροντα των ανταγωνιστών της ζωής των παιδιών μας που μαγειρεύουν νέα σενάρια αποκλεισμού τους από δικαιώματα και ελπίδες.
Να αποκαλύψουμε τις συνδικαλιστικές ηγεσίες που αντί να διεκδικούν μισθούς που θα ζουν οικογένειες και ωράρια ανθρώπινα, για να μπορούμε να φροντίζουμε τα παιδιά μας και αποκλειστικά δωρεάν παιδεία, υγεία και πρόνοια για να έχουν τη μόρφωση και τη φροντίδα που χρειάζονται όλα τα παιδιά, τρέχουν πρόθυμα σε «διαλόγους» με προτάσεις που διευκολύνουν την επιβολή των χειρότερων μέτρων. Καθήκον δικό μας είναι να μην παγιδευτούμε στην προσχηματική συζήτηση για «έξυπνες αλλαγές» και «αγοραίες» αερολογίες για τις εκρήξεις της γνώσης στην κοινωνία του εργασιακού σκότους και της αμορφωσιάς.
Να τα στυλώσουμε στη γραμμή διεκδίκησης των αναγκών τους για τη μόρφωση που δικαιούνται, για μια ζωή με δικαιώματα και να οργανώσουμε τον αγώνα για μια καλύτερη παιδεία σε μια καλύτερη κοινωνία.
Γι’ αυτό καλούμε όχι μόνο τον κόσμο της εκπαίδευσης, αλλά όλο το λαό να συσπειρωθεί στον αγώνα ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της παιδείας, προβάλλοντας και διεκδικώντας Ενιαία Δημόσια και Δωρεάν εκπαίδευση για όλους με :
• Κατάργηση κάθε μορφής ιδιωτικής εκπαίδευσης και της έμμεσης ιδιωτικοποίησης της δημόσιας.
• Θέσπιση αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής
• Καθιέρωση Ενιαίου και Δωδεκάχρονου σχολείου γενικής μόρφωσης, σαν απαραίτητη προϋπόθεση όχι μόνον των πανεπιστημιακών σπουδών αλλά και της όποιας επαγγελματικής εκπαίδευσης.
• Οικοδόμηση Κρατικών Επαγγελματικών Σχολών σε «μεταλυκειακό» επίπεδο, ενταγμένων στο εκπαιδευτικό σύστημα με κατάργηση των ΙΕΚ , ΚΕΚ κλπ. ιδρυμάτων κατάρτισης.
• Αναδιαμόρφωση μιας αληθινά Ενιαίας Ανώτατης Εκπαίδευσης με ισότιμα ιδρύματα, τμήματα και σχολές, που θα παρέχουν πλήρη επιστημονική ειδίκευση και επαγγελματική ικανότητα στους αποφοίτους τους και θα αναπτύσσουν την έρευνα με αποκλειστικό σκοπό την εξασφάλιση της γενικής προόδου και ευημερίας.
• 15% από τον κρατικό προϋπολογισμό για την κάλυψη των αναγκών της δημόσιας εκπαίδευσης (μόνιμο εκπαιδευτικό και άλλο αναγκαίο προσωπικό, υλικοτεχνική υποδομή, δωρεάν παροχή βιβλίων και συγγραμμάτων, ασφάλιση - σίτιση – στέγαση – μεταφορά για όλους κ.α.), ένταξη των κοινοτικών κονδυλίων στον κρατικό προϋπολογισμό.
Οι επιχειρήσεις που σχεδιάζουν να ξεζουμίσουν τα παιδιά μας διεκδικούν να ορίσουν πόσα και τι γράμματα θα μάθουν, για να γίνουν κατάλληλοι για την εκμετάλλευσή τους και επιδιώκουν:
• την υποβάθμιση όλης της εκπαίδευσης μέσω του αποκεντρωμένου σχολείου, του διαφοροποιημένου προγράμματος σπουδών, των νέων αναλυτικών προγραμμάτων και βιβλίων, της ευέλικτης ή ελεύθερης ζώνης, του ιδιωτικοποιημένου πανεπιστήμιου κ.α. και την περιθωριοποίηση και αμορφωσιά από τις παρακάτω βαθμίδες
• την αύξηση των ταξικών φραγμών και την εκβιαστική στροφή στην τεχνική εκπαίδευση
• τον αποκλεισμό μεγάλου μέρους παιδιών από τη γενική μόρφωση και τις επιστημονικές σπουδές.
Έξω από την ανατροπή αυτών των δεδομένων δεν μπορούμε να μιλάμε για κανένα σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, που δήθεν θα είναι δικαιότερο ή θα αναβαθμίσει το ρόλο του σχολείου. Εμείς οι γονείς δεν φτάνει να αγωνιούμε για τη μόρφωση και το μέλλον των παιδιών μας.
Οφείλουμε να αγωνιστούμε. Όχι μόνο για τα μορφωτικά δικαιώματα αλλά και για ριζικές ανατροπές στην οικονομία και στην κοινωνία, γιατί όσο μέτρο προόδου της κοινωνίας είναι το κέρδος, ούτε η παιδεία, ούτε η επιστήμη, ούτε ο άνθρωπος θα μπορούν να μπουν πάνω από αυτό.
Καμιά συνενοχή στα αντιδραστικά τους σχέδια!
Παλλαϊκό μέτωπο για ενιαία λαϊκή παιδεία!
Ο αγώνας για τη μόρφωση των παιδιών μας είναι αγώνας για ζωή με δικαιώματα!
ΓΙΑ ΤΟ Δ.Σ.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΤΟΓΙΑΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΟΓΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ