Η επανάσταση των γονέων στη “χούντα” των παιδιών

Προτού καλά-καλά μάθουν να μιλάνε, μαθαίνουν να επιβάλουν τη θέλησή τους χρησιμοποιώντας ακόμη και πολύπλοκες τεχνικές ψυχολογικού πολέμου εναντίον των γονιών τους! Στα πέντε τους; Εχουν πια το πάνω χέρι! Ο λόγος για τα «υψηλά μικρά» του δυτικού κόσμου που έχουν κάνει τους γονείς τους «σκλάβους» τους, επειδή αυτοί, στη σχέση τους με τα παιδιά τους, προτάσσουν την ανάγκη τους να γίνουν αρεστοί και αφήνουν σε δεύτερη και τρίτη μοίρα το παιδαγωγικό τους ρόλο. Το φαινόμενο των «παιδιών-τυράννων» έχει προκαλέσει πλέον ανησυχία, επειδή οι ειδικοί αποδίδουν τα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι -και ειδικά τα ψυχολογικά- στην ασυδοσία της παιδικής τους ηλικίας. Το σύνθημα «πρώτα το παιδί» θεωρείται πια λαϊκίστικο και οι ψυχολόγοι ζητούν να σταματήσει η παρερμηνεία των όρων. Η διαπαιδαγώγηση δεν είναι καταπίεση και η εξουσία δεν είναι απολυταρχισμός.

«Οι γονείς δεν ξέρουν πια να είναι γονείς» λέει χαρακτηριστικά ο Γάλλος ψυχολόγος Αλντο Ναουρί και αποδίδει το γεγονός στην άποψη που είχε επικρατήσει για μια μεγάλη περίοδο, ότι η σχέση των γονιών με τα παιδιά πρέπει να είναι οριζόντια, δηλαδή διαπραγμάτευσης ως ίσος προς ίσο. «Αυτό πληρώνουμε σήμερα. Οι γονείς προσπάθησαν να αγαπηθούν από τα παιδιά τους. Γι’ αυτό πέφτουν στην παγίδα να τα γοητεύουν, ενώ αυτό που θα έπρεπε να κάνουν είναι να τα διαπαιδαγωγούν» λέει ο δρ Ναουρί. Μάλιστα, πάει ένα βήμα παραπέρα υποστηρίζοντας ότι η θέληση ενός γονιού να είναι φίλος με το παιδί του ισοδυναμεί με κακοποίηση! «Καταστρέφουμε στην ουσία όλα τα σημεία αναφοράς που έχει το παιδί σε σχέση με τον κόσμο. Το παιδί διατρέχει κίνδυνο, γιατί είναι πολύ αγχωτικό για το ίδιο να νιώθει ότι το αεροπλάνο στο οποίο βρίσκεται δεν έχει πιλότο» εξηγεί. Οσο για τη συνήθεια πολλών γονιών να υποτάσσονται στις επιθυμίες του παιδιού τους για να «μην το τραυματίσουν ψυχολογικά», ο δρ Ναουρί εκτιμά ότι έτσι το κάνουν να πιστεύει ότι είναι πανίσχυρο και όταν ενηλικιωθεί να αποκτήσει ένα τεράστιο «εγώ» που θα το κάνει να χάσει κάθε αίσθηση του μέτρου. Φροντίζει, δε, να ξεκαθαρίσει ότι μια μητέρα δεν χρειάζεται να μένει στο σπίτι για να παίξει καλά το ρόλο της. Θεωρεί ευεργετικό να είναι η μητέρα εργαζόμενη, αλλά υπογραμμίζει ότι δεν θα πρέπει να αισθάνεται ενοχές γι’ αυτό καθώς κάτι τέτοιο είναι μία ακόμη παγίδα που την καθιστά έρμαιο των επιθυμιών του παιδιού.

Τη σημασία των ορίων αναδεικνύει ως πρωταρχική στη σχέση μαμάς, μπαμπά - παιδιού η ψυχαναλύτρια δρ Κλοντ Αλμός. «Ενα παιδί-τύραννος είναι ένα παιδί δυστυχισμένο. Εχει στα χέρια του την εξουσία, επειδή οι ενήλικοι του την πετάνε σαν μπαλάκι και αυτό το θέτει σε κίνδυνο» υπογραμμίζει. Ενα παιδί που δεν έχει όρια, σύμφωνα με τη δρ Αλμός, είναι σε κατάσταση μεγάλου στρες καθώς όταν βρεθεί στο σχολείο και προσπαθήσει να λειτουργήσει το ίδιο άναρχα όσο και στο σπίτι του, βρίσκεται σε αδιέξοδο. Επισημαίνει, δε, τον κίνδυνο «αν το παιδί ζει σε μια ζούγκλα, μπορεί σιγά-σιγά, να ριζώσει μέσα του η ηδονή της βίας, της βιαιότητας, ακόμη και του σαδισμού». Ολα αυτά μπορούν να αποφευχθούν αν οι γονείς τού μάθουν τα όρια ώστε να προστατέψουν το παιδί από τον εαυτό του, αλλά και από τους άλλους. Για να δείξει πόσο σημαντικό είναι ένας γονιός να ξέρει να παίζει το ρόλο του, θέτει το ερώτημα πώς ένας πατέρας που δεν είναι ικανός να πείσει το παιδί του να πάει στο δωμάτιό του να κοιμηθεί, μπορεί να αποδειχτεί ικανός να το προστατέψει από τους άλλους. Γι’ αυτό όλοι οι ειδικοί καταλήγουν στη σημασία του «όχι». Κάθε παιδί πρέπει να μάθει να το σέβεται από πολύ μικρή ηλικία, υποστηρίζουν, ώστε μετά να μπορέσει να μάθει τη διαφορά ανάμεσα στο καλό και το κακό και να οικοδομήσει το σύστημα των αξιών του.

(πηγή και φώτο: εφημερίδα Espresso, ημ/νια 13/01/09, συγγραφέας: Κατερίνα Νικολοπούλου)