ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΡΟΥ

Παγκόσμια Ημέρα Νερού, 22 Μαρτίου 2009

Να παίρνουμε όσο μας χρειάζεται έτσι ώστε πάντοτε να παίρνουμε

«Αειφορία», ελληνική, πανέμορφη αλλά και ολίγον δυσνόητη λέξη, που μας υπενθυμίζει το δίδαγμα της φύσης να παίρνουμε από παντού τόσο όσο μας χρειάζεται και κατά τρόπο ώστε να έχουμε πάντοτε να παίρνουμε. Το νερό στοιχείο απαραίτητο για τη ζωή, όχι μόνο τη δική μας, αλλά και του φυσικού περιβάλλοντος. Στοιχείο που συνέβαλε στην ανάπτυξη-πρόοδο του ανθρώπου (γεωργία, τεχνολογία, οικονομία) και ακόμα έχει να προσφέρει πολλά, ειδικά στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ). Η υδροηλεκτρική ενέργεια, ή αλλιώς «λευκός άνθραξ», που παράγεται από την ορμή του νερού, αξιοποιείται από τον άνθρωπο εδώ και πολλά χρόνια (π.χ. νερόμυλοι). Η ενέργεια από τους υδάτινους πόρους μπορεί να αξιοποιηθεί με μικρά υδροηλεκτρικά συστήματα, με ενέργεια από τις παλίρροιες, αλλά και μέσω της κυματικής ενέργειας.

Το νερό αποτελεί το αφθονότερο στοιχείο στην επιφάνεια της γης. Ωστόσο, μόνο ένα μικρό ποσοστό αυτού είναι πόσιμο. Πρόκειται για ένα αγαθό ζωτικής σημασίας κι όμως, ακόμα και σήμερα πλήθος ανθρώπων δεν έχουν πρόσβαση σε αυτό, ενώ το μέλλον προβλέπεται δυσοίωνο, ειδικότερα με τις εξελίξεις στον τομέα των κλιματικών αλλαγών, ενώ τόσο η ποιότητα όσο και η ποσότητα επιδεινώνονται από τις κατά τόπους ανεξέλεγκτες δραστηριότητες.

Η χρήση των υδάτινων πόρων είναι εκτεταμένη, από την καθημερινή μας κατανάλωση για διαβίωση, στη γεωργία, τη βιομηχανία και την παραγωγή ενέργειας. Τα επιφανειακά νερά αποτελούν πηγή πλούτου, όμως, δεν είναι δύσκολο να γίνουν απειλή, εάν δεν φροντίσουμε όλοι μας για τη σωστή διαχείριση, την ορθολογική χρήση, αλλά και την προστασία της ποσότητας και της ποιότητάς τους.
Πιο συχνές αιτίες ρύπανσης είναι οι παραγωγικές διαδικασίες βιομηχανιών (βλ. Ασωπός, Κορωπί), κάποιες αγροτικές δραστηριότητες, τα οικιακά απόβλητα, ατυχήματα από διασπορά χημικών και πετρελαίου στο νερό. Η μείωση της δασοκάλυψης, από τις πυρκαγιές, την άναρχη οικιστική επέκταση και την υπερεκμετάλλευση των δασικών πρώτων υλών, οδηγεί σε καταστροφικές πλημμύρες, δυσκολία φυσικής αναγέννησης, σπατάλη νερού που φεύγει ορμητικό προς τη θάλασσα. Τα τρόφιμα που έχουν ως βάση τη θάλασσα πολλές φορές περιέχουν βλαπτικές ουσίες.

Οι υδάτινοι πόροι στην περιοχή της Αττικής λιγοστεύουν αισθητά. Τα δίκτυα ύδρευσης στους περισσότερους Δήμους παρουσιάζουν μεγάλα ελαττώματα. Από αυτές τις βλάβες σπαταλώνται καθημερινώς τεράστιες ποσότητες νερού. Οι ανοιχτοί βόθροι δέχονται ανεξέλεγκτα κάθε είδους τοξικές ύλες (συμβάλλουν στον ευτροφισμό και είναι καρκινογόνες) και ο χρόνος δράσης τους μπορεί να είναι μέχρι και 100 χρόνια (χρόνος υποδιπλασιασμού της τοξικής ύλης). Έτσι επιβαρύνεται το έδαφος, αχρηστεύονται τα υπόγεια νερά και μολύνονται τα ποτάμια και η θάλασσα. Οι ανεξέλεγκτες και ατιμολόγητες γεωτρήσεις μειώνουν το νερό.

Γι’ αυτό απαιτούνται μακροπρόθεσμες στρατηγικές των κρατών, αλλά και νέα τακτική και ατομική ευθύνη για τη μετάβαση στο επιθυμητό σημείο, σε τοπικό και προσωπικό επίπεδο. Ουσιαστικά απαιτείται μια νέα κουλτούρα προσανατολισμένη στην προστασία και την εξοικονόμηση των υδάτων. Μια αλλαγή φιλοσοφίας στην ατομική χρήση και στη συλλογική διαχείριση του νερού.

Μικρές, απλές και καθημερινές συμβουλές είναι να επισκευάζουμε και να ελέγχουμε συχνά τις οικιακές μας συσκευές και τα φρεάτια για μείωση κατανάλωσης και τυχόν διαρροές, να πλένουμε το αυτοκίνητο σε αραιά χρονικά διαστήματα, χωρίς λάστιχο και με τη χρήση κουβά και σφουγγαριού, όπως και τις αυλές μας, να ποτίζουμε με ποτιστήρι και ώρες πολύ πρωινές ή απογευματινές, να κάνουμε ντουσάκι αντί μπάνιου και να κλείνουμε τη βρύση όταν σαπουνιζόμαστε, πλένουμε τα δόντια και ξυριζόμαστε. Συνολικά να αλλάξουμε νοοτροπία και συμπεριφορά!!!

Η γνώση και η ατομική ευθύνη είναι πολύ σημαντικά στοιχεία σε μια εποχή «κρίσης», ως προς το νερό, το περιβάλλον, την ενέργεια, την οικονομία. Ιδιαίτερα αν σκεφθούμε την ευκολία εφαρμογής κάποιων τεχνικών και πρακτικών στην καθημερινότητα μας, διαμέσου των οποίων μπορούμε να επιτύχουμε ατομική οικονομία, εξοικονόμηση φυσικών πόρων και οικουμενική αλληλεγγύη και ευημερία. Έχει σημασία να πιστέψουμε ότι μπορούμε εμείς οι ίδιοι να αλλάξουμε τη δική μας ζωή και να συμβάλλουμε στη βελτίωση της ζωής των άλλων προς το καλύτερο. Χρειάζεται να εμπιστευθούμε την ευρωπαϊκή εμπειρία και τη δύναμη του υπεύθυνου, ασυμβίβαστου και αυτεξούσιου πολίτη. Αν συνεχίσουμε να σκεπτόμαστε όπως σκεπτόμαστε θα συνεχίσουμε να φθάνουμε εδώ που φθάσαμε. Ψηφοφόρος για μια μέρα, πολίτης κάθε μέρα.

Νίκος Γιαννής http://www.nicosyannis.gr