Είναι ο τύπος της συμπεριφοράς, λεκτικής ή πρακτικής που θέτει την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού σε κίνδυνο. Αδιαφορία απόρριψη εκφοβισμός ταπείνωση απομόνωση εκμετάλλευση όλα αυτά είναι συναισθηματική κακοποίηση.
.
Παραδείγματα συναισθηματικής κακοποίησης αποτελούν:
* Οι φωνές και οι κραυγές.
* Οι χαρακτηρισμοί «είσαι ηλίθιος», «είσαι κακό παιδί», «είσαι άχρηστος/η».
* Η σύγκριση των παιδιών με άλλα παιδιά, εις βάρος του «δεν αξίζεις τίποτε», «ο ξάδελφος σου πάει καλύτερα από σένα» κλπ.
* Η έλλειψη στοργής, αγάπης και τρυφερών εκδηλώσεων.
* Η δημιουργία ενοχών «θα με κάνεις να πεθάνω», «εσύ φταις για όλα».
* Η ταπείνωση του παιδιού «είσαι για πέταμα», «τι ήθελα και έκανα ένα παιδί σαν και σένα» κλπ
* Οι απειλές εγκατάλειψης ή βίας «θα φύγω και θα σε παρατήσω», «θα σε κλείσω σε ίδρυμα», «θα σου σπάσω τα κόκαλα» κλπ.
* Οι ακραίες μορφές τιμωρίας π.χ. στέρηση φαγητού, νερού, κλείδωμα σε σκοτεινούς χώρους, δέσιμο κλπ.
.
Αίτια
Η αιτιολογία της συναισθηματικής κακοποίησης μπορεί να αποδοθεί στην επίδραση των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας των γονέων-παιδιών, καθώς και του κοινωνικοπολιτιστικού πλαισίου στην εγγενή τάση για κακοποίηση.
.
Οι περισσότερες περιπτώσεις συναισθηματικής κακοποίησης συμβαίνουν για τους ίδιους ακριβώς λόγους για τους οποίους συμβαίνει και η σωματική κακοποίηση. Οι γονείς είναι ευάλωτοι στη δημιουργία σχέσεων κακοποίησης όταν οι πηγές άγχους στη ζωή τους πολλαπλασιάζονται και εκείνοι αποδεικνύονται ανίκανοι να τις χειριστούν.
Επιπλέον, είναι πιθανό να έχουν περιορισμένες ικανότητες κατανόησης και χειρισμού παιδιών, λανθασμένες αντιλήψεις σχετικά με τις ανάγκες και τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών, ίσως πάσχουν από κάποιας μορφής ψυχασθένεια, είναι αλκοολικοί ή χρήστες ουσιών). Ακόμα, ο στόχος του γονέα που κακοποιεί μπορεί να σχετίζεται ή να είναι ο έλεγχος του παιδιού του.
Η ύπαρξη ενός από τους αναφερθέντες παράγοντες δε συνεπάγεται κατ' ανάγκη την εκδήλωση κακοποίησης, αλλά ο συνδυασμός τους είναι αυτός που δημιουργεί την απαραίτητη κοινωνικο-συναισθηματική πίεση που οδηγεί οδηγεί στη συναισθηματική κακοποίηση.
.
Έχουν καταγραφεί συγκεκριμένα προβλήματα που αυξάνουν το ενδοοικογενειακό άγχος και καθιστούν περισσότερο πιθανή την άσκηση συναισθηματικής κακοποίησης. Kοινωνικά (ανεργία, φτώχια, κοινωνική απο μόνωνση, διαζύγιο, θάνατος). Yγείας (αρρώστια μέλους διανοητικά (νοητικά ανεπάρκεια, κατάθλιψη) της οικογένειας).
.
Λεκτική κακοποίηση:
Αποτελεί το βασικότερο, ίσως, είδος της συναισθηματικής κακοποίησης. Χαρακτηρίζεται από σχόλια που κάνουν το παιδί να νιώθει ανάξιο και χαζό, τελειομανία, αρνητικές προβλέψεις, συγκρίσεις, προσβολές, απειλές, βρίσιμο, ρίψη ευθυνών.
.
Συμπτώματα
Τα παιδιά που έχουν υποστεί κακοποίηση μπορεί να παρουσιάσουν τα εξής συμπτώματα: χαμηλή αυτο-εικόνα, ανικανότητα να εμπιστευτούν ή/και ν' αγαπήσουν κάποιον, επιθετική και συμπεριφορά με στοιχεία διάσπασης, παράνομες ενέργειες, θυμό/μανία, αυτοκαταστροφικές/αυτοτιμωρητικές πράξεις, παθητική ή/και απόμακρη στάση, ανησυχία και φοβίες, προβλήματα επίδοσης ή σχολική αποτυχία, μελαγχολικές τάσεις, εφιάλτες και πολλά άλλα.
.
Επιπρόσθετα, καθώς η παιδική κακοποίηση καταστρέφει την διαδικασία της προσκόλλησης στους γονείς και τη δημιουργία αποτελεσματικών σχέσεων, τα παιδιά παρουσιάζουν σημαντικές δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις.
Συχνά, ο ενήλικας που έχει υποστεί κακοποίηση στα παιδικά του χρόνια δυσκολεύεται στην εγκαθίδρυση στενών προσωπικών σχέσεων και είναι πολύ πιθανό να του προκαλεί δυσκολία η σωματική εγγύτητα, το άγγιγμα, η οικειότητα και η εμπιστοσύνη στους άλλους. Αποτελέσματα μιας μελέτης συναισθηματικά κακοποιημένων παιδιών που διεξήχθη σε δύο φάσεις, στη νηπιακή και στην προσχολική τους ηλικία, είναι συνεπή στα χαρακτηριστικά του θυμού, της έλλειψης συνεργατικότητας, απουσίας προσκόλλησης στους γονείς, καθώς και στην απουσία δημιουργικότητας, επιμονής και ενθουσιασμού. Επιπλέον, τα παιδιά που έχουν βιώσει την απόρριψη έχουν περισσότερες πιθανότητες από εκείνα που ένιωθαν αποδεκτά να εκδηλώσουν εχθρότητα, παθητική ή επιθετική συμπεριφορά, να δημιουργούν εξαρτητικές σχέσεις, να έχουν αρνητική γνώμη για τον εαυτό και τις ικανότητες τους, καθώς και αρνητική αντίληψη για τον περιβάλλοντα κόσμο.
Πηγή Το Χαμομηλάκι
.
Παραδείγματα συναισθηματικής κακοποίησης αποτελούν:
* Οι φωνές και οι κραυγές.
* Οι χαρακτηρισμοί «είσαι ηλίθιος», «είσαι κακό παιδί», «είσαι άχρηστος/η».
* Η σύγκριση των παιδιών με άλλα παιδιά, εις βάρος του «δεν αξίζεις τίποτε», «ο ξάδελφος σου πάει καλύτερα από σένα» κλπ.
* Η έλλειψη στοργής, αγάπης και τρυφερών εκδηλώσεων.
* Η δημιουργία ενοχών «θα με κάνεις να πεθάνω», «εσύ φταις για όλα».
* Η ταπείνωση του παιδιού «είσαι για πέταμα», «τι ήθελα και έκανα ένα παιδί σαν και σένα» κλπ
* Οι απειλές εγκατάλειψης ή βίας «θα φύγω και θα σε παρατήσω», «θα σε κλείσω σε ίδρυμα», «θα σου σπάσω τα κόκαλα» κλπ.
* Οι ακραίες μορφές τιμωρίας π.χ. στέρηση φαγητού, νερού, κλείδωμα σε σκοτεινούς χώρους, δέσιμο κλπ.
.
Αίτια
Η αιτιολογία της συναισθηματικής κακοποίησης μπορεί να αποδοθεί στην επίδραση των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας των γονέων-παιδιών, καθώς και του κοινωνικοπολιτιστικού πλαισίου στην εγγενή τάση για κακοποίηση.
.
Οι περισσότερες περιπτώσεις συναισθηματικής κακοποίησης συμβαίνουν για τους ίδιους ακριβώς λόγους για τους οποίους συμβαίνει και η σωματική κακοποίηση. Οι γονείς είναι ευάλωτοι στη δημιουργία σχέσεων κακοποίησης όταν οι πηγές άγχους στη ζωή τους πολλαπλασιάζονται και εκείνοι αποδεικνύονται ανίκανοι να τις χειριστούν.
Επιπλέον, είναι πιθανό να έχουν περιορισμένες ικανότητες κατανόησης και χειρισμού παιδιών, λανθασμένες αντιλήψεις σχετικά με τις ανάγκες και τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών, ίσως πάσχουν από κάποιας μορφής ψυχασθένεια, είναι αλκοολικοί ή χρήστες ουσιών). Ακόμα, ο στόχος του γονέα που κακοποιεί μπορεί να σχετίζεται ή να είναι ο έλεγχος του παιδιού του.
Η ύπαρξη ενός από τους αναφερθέντες παράγοντες δε συνεπάγεται κατ' ανάγκη την εκδήλωση κακοποίησης, αλλά ο συνδυασμός τους είναι αυτός που δημιουργεί την απαραίτητη κοινωνικο-συναισθηματική πίεση που οδηγεί οδηγεί στη συναισθηματική κακοποίηση.
.
Έχουν καταγραφεί συγκεκριμένα προβλήματα που αυξάνουν το ενδοοικογενειακό άγχος και καθιστούν περισσότερο πιθανή την άσκηση συναισθηματικής κακοποίησης. Kοινωνικά (ανεργία, φτώχια, κοινωνική απο μόνωνση, διαζύγιο, θάνατος). Yγείας (αρρώστια μέλους διανοητικά (νοητικά ανεπάρκεια, κατάθλιψη) της οικογένειας).
.
Λεκτική κακοποίηση:
Αποτελεί το βασικότερο, ίσως, είδος της συναισθηματικής κακοποίησης. Χαρακτηρίζεται από σχόλια που κάνουν το παιδί να νιώθει ανάξιο και χαζό, τελειομανία, αρνητικές προβλέψεις, συγκρίσεις, προσβολές, απειλές, βρίσιμο, ρίψη ευθυνών.
.
Συμπτώματα
Τα παιδιά που έχουν υποστεί κακοποίηση μπορεί να παρουσιάσουν τα εξής συμπτώματα: χαμηλή αυτο-εικόνα, ανικανότητα να εμπιστευτούν ή/και ν' αγαπήσουν κάποιον, επιθετική και συμπεριφορά με στοιχεία διάσπασης, παράνομες ενέργειες, θυμό/μανία, αυτοκαταστροφικές/αυτοτιμωρητικές πράξεις, παθητική ή/και απόμακρη στάση, ανησυχία και φοβίες, προβλήματα επίδοσης ή σχολική αποτυχία, μελαγχολικές τάσεις, εφιάλτες και πολλά άλλα.
.
Επιπρόσθετα, καθώς η παιδική κακοποίηση καταστρέφει την διαδικασία της προσκόλλησης στους γονείς και τη δημιουργία αποτελεσματικών σχέσεων, τα παιδιά παρουσιάζουν σημαντικές δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις.
Συχνά, ο ενήλικας που έχει υποστεί κακοποίηση στα παιδικά του χρόνια δυσκολεύεται στην εγκαθίδρυση στενών προσωπικών σχέσεων και είναι πολύ πιθανό να του προκαλεί δυσκολία η σωματική εγγύτητα, το άγγιγμα, η οικειότητα και η εμπιστοσύνη στους άλλους. Αποτελέσματα μιας μελέτης συναισθηματικά κακοποιημένων παιδιών που διεξήχθη σε δύο φάσεις, στη νηπιακή και στην προσχολική τους ηλικία, είναι συνεπή στα χαρακτηριστικά του θυμού, της έλλειψης συνεργατικότητας, απουσίας προσκόλλησης στους γονείς, καθώς και στην απουσία δημιουργικότητας, επιμονής και ενθουσιασμού. Επιπλέον, τα παιδιά που έχουν βιώσει την απόρριψη έχουν περισσότερες πιθανότητες από εκείνα που ένιωθαν αποδεκτά να εκδηλώσουν εχθρότητα, παθητική ή επιθετική συμπεριφορά, να δημιουργούν εξαρτητικές σχέσεις, να έχουν αρνητική γνώμη για τον εαυτό και τις ικανότητες τους, καθώς και αρνητική αντίληψη για τον περιβάλλοντα κόσμο.
Πηγή Το Χαμομηλάκι
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου